Herhangi bir suçtan ceza almış ve hüküm giymiş birinin, cezasını cezaevinde değil de sosyal sorumluluk çerçevesinde, sosyal hayatın içinde geçirmesi “denetimli serbestlik” olarak kanunda yer almaktadır.

Denetimli serbestlik, Ceza İnfaz Kanunu’nun 105/a maddesinde belirtilmiştir. Denetimli serbestlikten yararlanma dilekçesi veren hükümlü, gerekli incelemeler yapıldıktan sonra, infaz hâkiminin kararı ile denetimli serbestlik yasasından yararlanabilmektedir.

Denetimli serbestlikten yararlanma dilekçesi sayesinde hükümlünün; dış dünyayla ilişkisini kesmeden, aile bağlarından kopmamış, aksine aile bağlarını daha da kuvvetlendirerek, cezasını çekmesi sağlanmaktadır.

Denetimli Serbestlik Şartları Nasıl Oluşur?

Denetimli serbestlikten yararlanma şartları, hükümlünün bazı koşulları yerine getirmesiyle oluşmaktadır. Denetimli serbestlik diğer bir adıyla koşullu salıverilme, hükümlünün aldığı cezanın ne olduğuna ve hükümlünün karakteristik özelliklerine bağlıdır.

• Hükümlü, denetimli serbestlikten yararlanmak için, cezasını geçirdiği günlerin son 6 ayında açık cezaevinde bulunmalıdır.
• Denetimli serbestlikten yararlanmak için, denetimli serbestlikten yararlanma dilekçesi zorunluluğu vardır.
• Denetimli serbestlikten yararlanmak için, cezaevinde kalma süresi 1 yıl ya da daha az süre kalan hükümlüler yararlanabilir.
• Eğer hükümlünün yaşı geçmiş, ağır hasta olduğu için kendi başına hayatını idame ettiremiyorsa denetimli serbestlik için 3 yıl gibi bir sürenin olması gereklidir.

Ceza İnfaz Kanunu’nda yapılan geçici 4. Maddesine göre; hükümlünün 31.12.2020 tarihinden sonra, denetimli serbestlikten yararlanmak isteyen hükümlülerde sadece açık cezaevine geçme hakkının olması yeterli olacak yani son 6 ayını açık cezaevinde geçirme koşulu aranmayacaktır.

Denetimli serbestlikten yararlanamayacak olan hükümlüler:

• Ağırlaştırılmış hapis cezası olanlar
• Cezanın infazı sırasında başka suç sebebiyle tutuklanmış olanlar
• İkinci kez tekerrür suçu işleyenler
• Örgüt suçlarına karışanlar
• Siyasi suçlular

Üç ve üstünde hücre cezası alanlar, son hücre cezalarının üzerinden 3 senenin geçmesinin ardından, denetimli serbestlikten yararlanabilmektedirler.

Denetimli Serbestlikte İyi Hal Nedir?

Denetimli serbestlikten yararlanma dilekçesi vererek koşullu salıverilme yasasından yararlanmak isteyenlerin iyi hali, bu konuda çok önem arz etmektedir. Bu konuda en önemli rapor, cezaevi tarafından hazırlanan değerlenme raporudur. Cezaevinin bu doğrultuda vereceği rapor, hükümlünün denetimli serbestlikten yararlanmasında önemli rol oynamaktadır.

Denetimli serbestlikten yararlanmak için hükümlünün, cezaevi tarafından verilecek iyi hal raporuna ihtiyacı vardır. Eğer bu raporda, hükümlünün iyi hali görülmediği konusunda bir rapor çıkarsa, hükümlünün bu rapora itiraz edebilme hakkı vardır.

Yapılan inceleme sonrasında eğer hükümlünün iyi hali görülmüş, rapor yanlış hazırlanmış gibi bir durum söz konusu olursa ve istenen diğer şartlar da tamamlanmışsa, hükümlü denetimli serbestlikten yararlanabilmektedir.

Denetimli Serbestlikten Yararlanma Dilekçesi Örneği

İSTANBUL SİLİVRİ İNFAZ HÂKİMLİĞİNE

DOSYA NO : 2017/25 esas
KARAR NO : 2017/35
İLAMAT NO : 2017/27
HÜKÜMLÜ : Efe Arman (T.C. No: ………………)
HÜKÜMLÜNÜN ADRESİ :

D.KONUSU : Denetimli serbestlikten yararlanma talepli başvuru dilekçesidir.

AÇIKLAMALAR :

1- Şahsım, Bakırköy ( ) Ağır Ceza Mahkemesi’nin 20167/25 Esas ve 2017/35 karar sayılı kararıyla cezalandırılmıştır.

2- Mahkeme kararının kesinleşmesi üzerine kararın infazı için 01.01.2017 tarihinde cezaevine teslim oldum, bu tarihten itibaren cezamın infazına başlanmıştır.

3- Cezaevinde kaldığım süre boyunca “iyi halli” hükümlü statüsü ile cezam infaz edildi. Halihazırda infazda olan herhangi bir disiplin cezam yoktur.

4- Şahsım sabit ikametgah sahibidir. Evliyim ve geçindirmek zorunda olduğum bir ailem vardır. Ailem cezaevinde olmam nedeniyle zarar görmüştür.

5- İnfaz Hakimliğinizin somut durumumu ve “iyi halli hükümlü” olma statümü değerlendirerek denetimli serbestlikten yararlanmama karar vermesini talep ediyorum.

SONUÇ ve İSTEM : Yukarıda açıkladığım üzere şahsım denetimli serbestlikten yararlanmak için gereken tüm koşulları sağladığından, hakkımda İnfaz Hakimliğinizin uygun göreceği denetimli serbestlik tedbiri uygulanarak tahliyeme karar verilmesini talep ederim. 01.06.2017

Hükümlü Efe Arman (imza)

Denetimli Serbestlik Dilekçesi Nereye Yazılır?

Denetimli serbestlikten yararlanma dilekçesi tebligat için, hükümlünün cezasını çektiği cezaevine bağlı İnfaz Hakimliği’ne gönderilmelidir. Dilekçe buradan İnfaz Hakimliği’ne gönderilir ve hükümlünün şartlı salıverilme şartlarının oluşup oluşmadığı kontrol edildikten sonra, sonuç hükümlüye beyan edilir.

Hükümlü, denetimli serbestlikten yararlanarak toplum içine karıştığında, tüm davranışları, halleri gözetim altında tutulmaktadır. Eğer belirli kurallara uymaz ve denetimli serbestlik kurallarının dışına çıkılırsa, hükümlü tekrar cezaevine dönme tehlikesiyle karşı karşıya kalmaktadır.

Çocuk Suçlularda Denetimli Serbestlik Nasıl Uygulanır?

Çocuk suçlularda denetimli serbestlikten yararlanmak için bazı şartların oluşması gereklidir. Çocuk cezaevinde cezasını çeken hükümlü çocukların eğitim evine gönderildikleri halde eğitimlerine devam etmeyenler 18 yaşını doldurduğunda, eğitimine devam edenler ise 21 yaşını doldurduklarında, suç niteliklerine göre, cezaevinde ne kadar süre kalırlarsa kalsınlar, açık cezaevine gönderilmektedir.

Açık cezaevine geçen çocuklardan 18 yaşını doldurmasının öncesinde işledikleri suçlar artık açık cezaevinde devam edecektir. Çocuk hükümlülerin, denetimli serbestlik yasasından yararlanabilmeleri için; ceza toplamlarının 1/5 oranını çocuk eğitim evinde geçirmiş olmaları ve denetimli serbestlikten yararlanmaları için 1 yılın kalması gereklidir.

Denetimli Serbestlik Kuralları İhlali Sonucu Neler Olur?

Denetimli serbestlikten yararlanan bir hükümlünün, denetim süresi boyunca kurallara uymaması, birçok yaptırımı beraberinde getirmektedir. İlk olarak denetimli serbestlik yasasından yararlanan bir hükümlü, tahliyesinin ardından 3 gün içinde Denetimli Serbestlik Müdürlüğü’ne başvurarak, kendisi için belirlenen programa uymak zorundadır.

Programa iki kez uymayan hükümlünün, denetimli serbestlik kurallarına uymadığı, kuralları ihlal etmiş olduğu kabul edilir. Çok sık görülmese de hükümlü, kendi isteğiyle denetimli serbestlikten azlini isteyebilir.

Denetimli serbestliğin ihlali sonucunda; hükümlü cezaevine döner. Dışarıda geçirdiği gün sayısı, çekeceği gün sayısından düşülür.