Mühürde sahtecilik suçu, 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu m.202’de hüküm altına alınmıştır. İki seçimlik hareketle işlenebilen mühürde sahtecilik suçu; sahte mühür üretme ya da sahte mühür kullanma şeklinde iki seçimlik hareketle işlenebilir.
Fail hem sahte mühür üretir hem de sahte mühür kullanırsa, yani her iki seçimlik suçu da işlerse, tek bir suçtan ötürü cezaya hükmolunur. Mühürde sahtecilik suçu, kamu güvenine karşı suçlar başlığı altında düzenlenmiş olup iki farklı şekilde vücut bulur;
- Başbakanlık, Cumhurbaşkanlığı ve TMMM tarafından kullanılan mührün sahte olarak üretilmesi veya kullanılması,
- Kamu kurum ve kuruluşları ya da kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları tarafından kullanılan, belgeleyici veya onaylayıcı vasıftaki mührün sahte olarak üretilmesi veya kullanılması.
Mühürde sahtecilik suçunun konusu; bilumum kamu kurum ve kuruluşları ve kamu kurumu niteliğini haiz meslek kuruluşları tarafından kullanılan, onaylayıcı veya belgeleyici vasıftaki mühürlerdir. Mühürde sahtecilik suçu sebebiyle yürütülen soruşturma ve kovuşturmanın avukat marifetiyle takip edilmesi, soruşturma ve kovuşturmada hak ihlali yaşanmaması, yargılamanın adilane yürütülmesi ve arzu edilen ilamın kısa sürede elde edilebilmesi adına en doğru yaklaşım olacaktır.
Mühürde Sahtecilik Suçunun Cezası
Mühürde sahtecilik suçunun işlenmesi halinde;
- Başbakanlık, Cumhurbaşkanlığı ve TBMM tarafından kullanılan mührün sahte olarak üretilmesi veya kullanılması halinde, iki yıldan sekiz yıla kadar süreli hapis cezasına hükmedilir.
- Kamu kurum ve kuruluşları ya da kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları tarafından kullanılan mührün sahte olarak üretilmesi veya kullanılması halinde, bir yıldan altı yıla kadar süreli hapis cezasına hükmolunur.
Adli Para Cezasına Çevirme, Erteleme ve HAGB
Ceza Hukuku, suç işlenmesi halinde, işlenen suça karşılık faile uygulanabilecek adli para cezası ve hapis cezası olmak üzere iki farklı yaptırım türü düzenlemiştir. Adli para cezası, hapis cezasıyla beraber uygulanabildiği gibi tek başına da uygulanabilir. Mühürde sahtecilik suçu, hükmolunan hapis cezasının adli para cezasına çevrilebileceği suçlardandır.
Hükmün açıklanmasının geri bırakılması (HAGB), ceza kararının herhangi bir sonuç doğurmayacak şekilde ortadan kaldırılması neticesini doğuran ceza muhakemesi kurumudur. Mühürde sahtecilik suçu dolayısıyla sanığa hükmedilen hapis cezası hakkında HAGB kararı verilebilir. Ceza ertelemesi ise, cezanın ceza infaz kurumunda infaz edilmesinden şartlı vazgeçilmesidir. TCK m.202 sebebiyle verilen hapis cezası ertelenebilir.
Şikâyet Süresi, Zamanaşımı, Uzlaşma ve Görevli Mahkeme
Mühürde sahtecilik suçu nedeniyle savcılık resen soruşturma başlatır. Zira bu suç, takibi için şikâyet aranan suçlardan değildir. Dolayısıyla herhangi bir şikâyet süresi de düzenlenmemiştir. Mühürde sahtecilik suçunda şikâyetten vazgeçilmesi, ceza davasının düşmesine neden olmaz. TCK m.202 suçu, sekiz yıllık dava zamanaşımı süresi içinde her zaman soruşturulabilir.
Dava zamanaşımı süresi geçtikten sonra suça dair soruşturma yapılamaz. Uzlaşma prosedürü, mağdur ile suç isnadı altında bulunan kişinin bir uzlaştırmacı nezaretinde iletişim kurması ve uzlaşı sağlaması amacıyla uygulanır. Fakat, mühürde sahtecilik suçunda uzlaşma prosedürüne gidilemez. Bu suça ilişkin yargılama yapma görevi, Asliye Ceza Mahkemesi’ne aittir.
