Organ veya doku ticareti suçu ve cezası son derece ağır olmak ile birlikte kişinin dokunulmazlığı ihlal edildiği için önemlidir. Organ veya doku ticareti Türk Ceza Kanunu 91. Maddesinde rızası olmadan bireylerin organlarını almak, satmak ya da pazarlamak suç olarak kabul edilmiştir.

Hukuka aykırı yollarla elde edilmiş olan organ ile ilgili düzenlemeler kanunun “vücut dokunulmazlığına karşı suçlar” bölümünde yer alır. Yaşayan ve sağlıklı bir kimseden organ alınması halinde dava en kısa sürede başlatılır ve mağdur tarafın hakları korunur.

Organ Ve Doku Ticareti Suçu Nedir?

Organ ve doku ticareti suçu; hukuken geçerli bir rıza olmaksızın bir insandan doku veya organ alma, organ veya doku satın alma, satma, satılmasına aracılık etme, hukuka aykırı elde edilmiş organ veya dokuyu saklama, nakletme veya aşılama, belli bir çıkar karşılığında organ veya doku teminine yönelik olarak ilan veya reklam verme veya yayınlama gibi birçok seçimlik hareketle işlenen bir suçtur.

• 18 yaşını doldurmamış kadın ya da erkeklerden organ alınması yasaktır.
• Organ veya doku ticareti suçu ve cezası oluşmaması adına 18 yaşından büyük kimsenin rızasını yazılı olarak belirtmesi önem taşır.
• 2238 Organ ve Doku Nakli Kanunu içerisinde tüm detaylar yer alır ve böylelikle vatandaşların fikir edinmeleri amaçlanır.
• Kişinin organ verebilmesi adına sağlık durumu araştırılması, muayenesi yapılması ve hekim tarafından da onaylanmalıdır.

Organ Ve Doku Ticareti Suçunun Cezaları

Organ veya doku ticareti suçu ve cezası nedir diye merak ediyorsanız eğer 5 yıl ile 9 yıl arasında değişiklik gösterdiğini belirtmek faydalı olacaktır. Eğer suçun konusu dokuysa eğer ceza süresi 2 yıldan başlar ve 5 yıla kadar olarak belirlenmiştir. Ölü bir kimseden doku ya da organ alınırsa eğer suçlu kişinin 1 yıla kadar hapsi istenir.

Eğer doku ya da organ ticareti büyük bir örgüt tarafından işleniyorsa ceza süresi katlanır. Hapis süresi ise 15 yıla kadar çıkar. Aynı zamanda suçlulardan on bin güne kadar adli para cezası da talep edilir. Organ ve dokuyu saklayan kimsenin ise bilerek suçu gizli tutması nedeniyle hapis süresi minimum 2 ile en fazla 5 yıldır.

Organ Ve Doku Ticaretinde Zorunluluk

Yukarıda belirtilenler dışında doku ya da organ ticaretinde eğer bir zorunluluk varsa ceza ve yaptırımlar farklıdır. Eğer suçlu olan kişi organını ya da farklı dokuları zorunluluk nedeniyle yapıyorsa eğer hakkında ceza indirimi uygulanır.

• Organ veya doku ticareti suçu ve cezası yapılandırma gibi bir durum söz konusu değildir.
• Hakim ne karar verdiyse eğer hükümler en kısa süre içerisinde uygulanır.
• Kişinin ekonomik sıkıntılar sonucunda organını satması, Yargıtay kararları doğrultusunda hakim takdirine bırakılır.
• Ancak organ satmak bir ticaret haline geldiyse eğer diğer suçlulara işlenen yaptırımların aynısı geçerlidir.

Organ Ve Doku Ticaretinde Pişmanlık

Organ veya doku ticareti suçu ve cezası konusunda pişmanlık yaşanıyorsa eğer, cezanın dörtte biri indirilir. Türk Ceza Kanunu 93. Madde içerisinde pişman olan bireyler ile ilgili yaptırımlar bulunur.

• Eğer bir kimsenin ya da grubun organ ticareti yaptığını bildiriyorsanız eğer, herhangi bir ceza uygulanmaz.
• Kişiye 1 yıldan fazla hapis verilmezse eğer adli para cezasına dönüştürmek mümkündür.
• Organ veya doku ticareti suçu ve cezası zamanaşımı süresi ise 8 yıldır. Suçu büyük bir örgütün işlemesi halinde ise zamanaşımı için belirlenen zaman dilimi 15 yıl şeklindedir.

Bir kimsenin hayatı tehlikeye atıldığı ve rızası olmadan suç işlendiği için organ ticaretinde uzlaşma mümkün değildir. Bu nedenle her iki tarafında haklarının korunması adına en iyi yargılama yapılmalıdır.

Suçun Şikayet Süresi, Zamanaşımı ve Uzlaşma, Görevli Mahkeme

Organ ve doku ticareti suçu, şikayete tabi suçlar arasında değildir. Şikayetten vazgeçme, ceza davasının düşmesi sonucuna yol açmaz. Suç, savcılık tarafından resen soruşturulmalıdır. Şikayet hakkı, dava zamanaşımı süresinde kullanılabilir.

Dava zamanaşımı, suçun işlendiği tarihten itibaren belli bir süre geçtiği halde dava açılmamış veya dava açılmasına rağmen kanuni süre içinde sonuçlandırılmamış ise ceza davasının düşmesi sonucunu doğuran bir ceza hukuku kurumudur. Organ ve doku ticareti suçu yargılamalarında olağan dava zamanaşımı süresi 8 yıldır. Ancak, suçun örgütlü işlenmesi halinde dava zamanaşımı süresi 15 yıldır.