Ceza Hukukunda Mahsup Nedir? (Tck Md. 63)
Bu içerikte ceza hukukunda mahsup nedir, başka suçtan tutukluğunun mahsup edilmesi şartları, tutukluluk ve gözaltı sürelerinin adli para cezalarından mahsubu gibi konuları detaylı bir şekilde bulabilirsiniz.
Mahsup 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunun 63. maddesinde düzenlenmiştir. Madde metninde mahsup; hüküm kesinleşmeden önce gerçekleşen ve şahsi hürriyeti sınırlama sonucunu doğuran bütün haller nedeniyle geçirilmiş sürelerin hükmolunan hapis cezasından indirilmesi olarak tanımlanmıştır.
Başka Suçtan Tutukluğunun Mahsup Edilmesi Şartları
Mahsup sadece tutuklu kalınan suçtan dolayı değil, mahkumiyete sebep olan başka bir suçtan dolayı da uygulanabilir. Kişinin başka bir suçtan dolayı tutuklu geçirdiği sürenin mahsup edilebilmesi içi aşağıda belirtilen şartların gerçekleşmiş olması gerekmektedir:
İlk suç sebebiyle tutukluluk halinin mevcut olması ve kişinin özgürlüğünü kısıtlayan aşka bir durumun varlığı gerekir.
Mahkumiyete neden olan mahsubu istenen suç, ilk suça ilişkin verilecek hüküm kesinleşmeden verilmiş olmalıdır.
Mahsup için temel şart kişinin hürriyetinin kısıtlanmış olmasıdır. Ayrıca mahsup edilerek tutukluluk süresinin indirileceği suçtan dolayı verilen hükmün kesinleşmiş olması gerekmektedir.
Mahsup suçtan dolayı tutuklu olarak geçirilecek süre üzerinden yapılır.
Tutukluluk, Gözaltı Vb. Sürelerin Adli Para Cezasından Mahsubu
İşlenen suçtan dolayı tutukluluk ve gözaltı söz konusu ise yargılama sonucunda adli para cezasına hükmedildiği takdirde, geçirilen süreler adli para cezasından mahsup edilir. TCK madde 63’te yapılan düzenlemeye göre adli para cezasına hükmedilmesi durumunda, bir gün yüz Türk Lirası sayılmak üzere, bu cezadan indirim yapılır.
Yabancı Ülkede Tutukluluk, Hükümlülük Ve Gözaltında Geçirilen Sürelerin Mahsubu
Yabancı ülkede işlenmiş suçtan dolayı mahsup TCK md. 16’da düzenlenmiştir. Yabancı ülkede gözaltında, gözlem altında, tutuklulukta ve hükümlülükte geçen süre, aynı suçtan dolayı Türkiye’de verilecek cezadan mahsup edilir. Burada suçtan dolayı tutuklamanın varlığı, özgürlüğün kısıtlanması yeterli kabul edilmiştir.
Mahsup Kararı Vermeye Yetkili Ve Görevli Mahkeme
Görevli ve yetkili mahkeme cezanın mahsup edilmesini isteyen suçun yargılamasını yapan mahkemedir. Yani işlenen suçtan dolayı hükmü kesinleşmiş olan mahkemenin mahsup kararı verme yetkisi vardır. Görevli mahkeme tutuklu geçirilen mahsubun uygulanmasına imkan veren suç ile ilgili yargılama yapan mahkemeden tutuklu geçen süre ve suçla ilgili gerekli bilgileri aldıktan sonra mahsup kararı verir.
Haksız Tutuklama Nedeniyle Tazminat Davası Açılması
Kişinin işlediği suçtan dolayı tutuklu geçirdiği süreler mahsup edilse dahi beraatin söz konusu olduğu durumlarda tazminat davası açma hakları vardır. Fakat mahsubun söz konusu olduğu durumlarda mahkemeler genelde sembolik bir tazminat davasına hükmeder.
Adli Kontrol Kararı Uygulanarak Geçirilen Süreler Cezadan Mahsup Edilebilir Mi?
CMK md. 109/2-e bendinde belirtilen haller dışında adli kontrol söz konusu ise verilecek mahkumiyete ilişkin mahsubun uygulanması mümkün değildir:
Kanunda tutuklama yasağı öngörülen hallerde de, adlî kontrole ilişkin hükümler uygulanabilir. (CMK md. 109/2)
e) Özellikle uyuşturucu, uyarıcı veya uçucu maddeler ile alkol bağımlılığından arınmak amacıyla, hastaneye yatmak dahil, tedavi veya muayene tedbirlerine tâbi olmak ve bunları kabul etmek. (CMK md. 109/2-
Adlî kontrol altında geçen süre, şahsî hürriyeti sınırlama sebebi sayılarak cezadan mahsup edilemez. Bu hüküm, maddenin üçüncü fıkrasının (e) bendinde belirtilen hallerde uygulanmaz. (CMK md. 109/6)