İş ve çalışma hürriyetinin ihlali suçu için belirtilen suç unsurları ve cezaları Türk Ceza Kanunu’nda 117.maddede yer bulmuştur. İş ve çalışma özgürlüğü başkaları tarafından zorla engellenebilmektedir. Suçun hem olağan hem nitelikli olarak işlenmiş olmasına dair kanunlar ayrı düzenlemeler getirmişlerdir.

İş ve Çalışma Hürriyetinin İhlali Suçu Nedir?

İş ve çalışma hürriyetinin ihlali suçu ekonomik faaliyette bulunma hakkının kişilerin elinden zorla alınmasını ifade etmektedir. Bu suç “Hürriyete Karşı Suçlar” dahilince TCK’da yer almaktadır.

İş ve çalışma hürriyetine karşı olarak görülen suç unsuru eylemler aşağıda verilmektedir:

• İş ve çalışma hakkının tehdit, cebir veya başka yasal olmayan bir kanaldan kullanılmasının engellenmesi TCK117.maddeye göre suç teşkil etmektedir. Mağdurun şikayeti halinde yasalarda belirlenen ceza oranı fail ya da failler için öngörülür
• Bir kişinin içinde bulunduğu zorlu koşulları sömürmek de TCK’ya göre suç unsuru meydana getirmektedir. Çaresizlik, bağlılık ya da kimsesiz olma vb. nedeniyle bir kimse oldukça zorlu şartlarda çalışmak zorunda kalabilmektedir. Bu durumların varlığında bazı kişiler onları çok düşük ücretlerle (Açık bir orantısızlık bulunmalıdır) çalıştırmaları ya da insan onuruna yakışmayacak koşullara tabi tutmaları ( Çok olumsuz konaklama, yemek koşulları sağlama vb.) suç olarak görülmektedir
• Bir önceki maddede saydığımız durumlara düşürmek amaçlı olarak eylemlerde bulunmak ceza gerektirmektedir. ( Tedarik, sevk, nakil vb. kanallarıyla)
• Kişilerin ücretlerini haksız olarak azaltmak, önceki anlaşma koşullarına uygun davranmamak, çalışanları anlaşmaları kabule zorlamak, herhangi bir işin sürecini olumsuz olarak etkilemek ( Durdurma, yavaşlatma vb.) suçtur

İş  ve çalışma hürriyetlerinin ihlali unsurları için tehdit, cebir ve bunun gibi yasa dışı yöntemlerin kullanılması durumu söz konusudur.

*İş ve çalışma hürriyetlerinin ihlali şikayete tabi bir suç olarak yasalarda yer bulmaktadır. TCK117/1’de şikayet süresi 6 ay olarak tanımlanmıştır. Faili ve fiili öğrendikten sonra şikayet için 6 ay süre verilmiştir. Eğer kişi şikayetinden vazgeçerse dava düşecektir

*Davanın düşmesi için bir diğer neden ise zamanaşımıdır. Kanuna göre bu süre 8 yıldır. 8 yılın sonunda açılan davadan sonuç çıkmazsa ya da herhangi bir şekilde suç hakkında dava açılmazsa zamanaşımı devreye girer

İş ve Çalışma Hürriyetinin İhlali Suçunun Cezası Nedir?

İş ve çalışma hürriyetinin ihlali suçu cezası önceki bölümlerde belirtmiş olduğumuz suçun unsurları ayrı ayrı değerlendirilerek verilmektedir. Suçla ilgili yasaların belirlemiş olduğu cezalar şunlardır:

• Mağdurun şikayeti ile beraber tehdit veya cebir yoluyla bir kimsenin iş ve çalışma hürriyeti engellenirse 6 aydan 2 yıla kadar hapis veya adli para cezası verilmektedir TCK117/1
• Bir kimseyi sömürme yoluyla onun iş ve çalışma hürriyetini kasıtlı olarak ihlal eden faile 6 aydan 3 yıla kadar hapis ve en az 100 günlük adli para cezası verilmektedir TCK117/2
• Bir kimseyi kötü duruma düşürecek şekilde davranmak ve onun haklarına engel olmak da 6 aydan 3 yıla kadar hapis ve en az 100 günlük adli para cezasını gerektirmektedir TCK117/3
• Tehdit veya cebir ile kişilerin ücretlerini azaltmak, keyfi biçimde işlerin yapılmasını engellemek, durdurmak vb. eylemler için kanunlar 6 aydan 3 yıla kadar hapis cezası öngörmektedir TCK117/4

Suçların olağan halleri için yasalarda hükmedilen cezalar bunlardır. Nitelikli suçlar daha ağır ceza gerektirmektedir.

İş ve Çalışma Hürriyetinin İhlali Suçunun Nitelikli Hali ve Cezaları

İş ve çalışma hürriyetinin ihlali suçu nitelikli olarak değerlendirildiğinde alınan ceza 1 kat artacaktır. Nitelikli unsurlar şunlardır:

• Silah kullanımı
• İmzasız mektuplar, özel işaretler ile suçun işlenmesi
• Birden fazla kişi aracılığıyla suçu gerçekleştirme
• Suç örgütleri ile tehdit veya cebire vb. başvurma
• Kamu görevinden doğan hakkını suçu işleme yönünde kullanma

İş ve çalışma hürriyetinin ihlali suçu TCK dahilinde nitelikli suç unsurları 119.maddede düzenlenmektedir.