Davanın Reddi Kararı Nedir?
5771 Sayılı Ceza Muhakemesi Kanunumuzun “ duruşmanın sona ermesi ve hüküm” başlıklı bölümünün 223. Maddesinde ceza hukukunda davanın reddi düzenlenmiştir.
CMK madde 223/7 uyarınca davanın sonunda hüküm verilirken ; aynı fiil nedeniyle, aynı sanık için önceden verilmiş bir hüküm veya açılmış bir dava varsa davanın reddine karar verilir. Davının reddi bir hüküm çeşidi olup, ceza hukukumuzun aynı fiilden dolayı bir kez yargılama yapılır ilkesinin gereğidir.
Ceza Hukukunda Davanın Reddi Kararı Şartları
Ceza hukukumuza hakim olan ilkeler kapsamında mükerrer yargılama yasaktır. Bir ceza davasında mükerrer yargılamadan bahsedilebilmesi için bazı şartların varlığı gerekir:
Dava konusu fiilin aynı olması,
Dava konusu suçun işlendiği tarih ile önceden yapılan yargılamaya sebebiyet veren suçun işlendiği tarihin aynı olması,
Mükerrer yargılamanın varlığından söz edebilmek için ayrıca her bir davanın taraflarının aynı olması gerekmektedir.
Davanın Reddi Kararına Karşı İtiraz, İstinaf Ve Temyiz Başvurusu
Ceza hukukunda davanın reddi kararına ilişkin başvurulabilecek kanun yolları istinaf ve temyizdir. Davanın reddi hükmü bakımından; ilk derece mahkemesinin kararına ilişkin olarak aynı derecedeki başka bir mahkemeye başvuru imkanı tanınmamıştır.
Ceza hukuku bakımından istinaf; ilk derece mahkemesinin verdiği hükme ilişkin olarak üst derece mahkemesine başvurularak verilen hükmün hukuka aykırılık ve maddi olaylar yönünden değerlendirilmesini sağlayan bir kanun yoludur.
CMK MADDE 272:
İSTİNAF:
(1) İlk derece mahkemelerinden verilen hükümlere karşı istinaf yoluna başvurulabilir. Ancak, onbeş yıl ve daha fazla hapis cezalarına ilişkin hükümler, bölge adliye mahkemesince re’sen incelenir.
(2) Hükümden önce verilip hükme esas teşkil eden veya başkaca kanun yolu öngörülmemiş olan mahkeme kararlarına karşı da hükümle birlikte istinaf yoluna başvurulabilir.
İstinaf ilk derece mahkemesinin kararlarına ilişkin olarak başvurulacak öncelikli kanun yolu olup, istinaf aşamasında verilen kararlara ilişkin itirazda bulunmak istenirse ve kanunen tanınmış bir hak varsa temyize başvurulur. Temyiz, istinaf mahkemesinin verdiği kararların incelenmesi imkanı tanıyan bir kanun yoludur.
Ceza hukukunda davanın reddi kararı için temyiz süresi CMK md. 291/1 uyarınca; istinaf mahkemesi kararının tefhimi veya tebliğinden itibaren 15 gündür. Kanunda özel olarak temyiz başvurusu yapma hakkına sahip kişiler düzenlenmiştir. Davanın tarafı olan kişiler temyiz hakkına sahiptir.
Bunun yanı sıra Cumhuriyet Savcısının sanığın lehine veya aleyhine temyiz başvurusunda bulunabilme hakkı vardır. Ancak CMK madde 290 uyarınca; Cumhuriyet Savcısı sanığın lehine olan usul kurallarına aykırılık sebebiyle temyiz başvurusunda bulunamaz.