KHK ile Memuriyetten Çıkarılan Memurların Dava ve İtiraz Hakkı
Ülkemizde gerçekleşen 15 Temmuz hain darbe girişiminin ardından Anayasal bir kararla Olağanüstü Hal Kanunu devreye girdi ve bu kanun 2 seneye yakın aktif bir şekilde Türkiye Cumhuriyeti sınırları içerisinde sürdü. Bu süre zarfında FETÖ suçlamasıyla karşı karşıya kalan memurlar da oldu. Kanun hükmünde kararname ile meslekten ihraç kararı çıkan ve memuriyetten çıkarılan memurlar, meslekten ihraç edilmelerinin ardından hukuki çerçevede hakkını arama yolunu tercih etmektedir. Kanun Hükmünde Kararname yoluyla işinizden ve memurluktan çıkarıldıysanız, bu karara itiraz etme ve karşı dava açma hakkı bulunmaktadır. Kanun Hükmünde Kararname ile getirilmekte olan tüm uygulama ve kararlar, hızlı bir biçimde onaylanmaktadır. Bu kararların hukuki nitelik bağlamında karmaşık bir hale gelmesinin en büyük sebebi, olağanüstü hal rejimidir. Anayasada düzenlenmiş olan ve birbirinden farklı birçok gerekçe ile başvurulan OHAL, yani Olağanüstü Hal durumu, idari bağlamda bir tedbir olarak görülür. KHK ile memuriyetten atılan memurlar itiraz için bazı hukuki yollara başvurabilmektedir.
OHAL Anayasa’da Ne Şekilde Düzenlenmiştir?
Olağanüstü Hal kanunu, Anayasal düzende iki farklı gerekçe ile yürürlüğe girebilir. Anayasanın 119. Maddesinde yer alan doğal afet, ekonomik bunalım veya tehlikeli ve salgın hastalık durumunda OHAL ilan edilme yetkisinin olabildiği gibi, yaygın şiddete bağlı hareketlerden ötürü de bu kanun aktifleşebilmektedir. Bu olayların ardından ilan edilen OHAL, Cumhurbaşkanının başkanlığını yaptığı bir Bakanlar Kurulu tarafından ülkemizin bir, veya birden fazla bölgesinde geçerli olabilir. Aynı zamanda, yaşadığımız gibi tüm ülkede de geçerli olabiliyor. OHAL, iki kararda da en fazla altı ay olacak şekilde ilan edilebiliyor.
OHAL’e rağmen Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının bazı hak ve özgürlükleri de bulunmaktadır. Bunlardan bazıları, kişinin yaşam hakkı dokunulmazlığının sürmesi ile başlar. Kişinin hem maddi hem de manevi varlıklarının bütünlüğüne müdahale edilemeyeceği gibi, din, düşünce ve idolojiler de kimse tarafından zorla açıklanmaya çalışılamaz. Geçmişe bağlı olarak yürütülemeyecek suç ve cezaların yanı sıra, normal yönetim sistemi sırasında da görüldüğü gibi suçlu olduğu mahkemenin resmi kararı ile onaylanmadığı sürece, hiçbir şüpheli suçlu sayılamaz. KHK ile memuriyetten çıkarılan listesi bağlamında bu listede yer alan bireyler, bazı temel hak ve özgürlüklere sahip olduğu gibi itiraz hakkına da sahiptir.
Memuriyetten Çıkarılan Memurların İtiraz Süreci
Anayasal düzende, KHK ile işten ve memurluktan atılan çalışanların bazı hukuki hakları bulunmaktadır. Öncelikli olarak ihraç edilenlerin verilen kararlara karşı itiraz yapması gerekmektedir. İtiraz sonucunda, eğer olumlu bir geri dönüş veya karar alınamamışsa 30 günlük süre zarfı dahilinde Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuru yapılmalıdır.
Eğer buradan da olumlu bir sonuç alınmaz ise, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine başvuru yapabilme hakkı doğmaktadır. Kanun hükmünde kararname ile işten çıkarılan memurların gerekçe olarak Terör örgütlerine veya Milli Güvenlik Kurulu tarafından devletin güvenliğine karşı olumsuz faaliyetlerde bulundurğuna karar verilen oluşumlara mensup olan kişiler, hiçbir işlem yapılmasına gerek kalmaksızın işten çıkarılmıştır açıklaması gösteriliyorsa, hukuki açıdan problem var demektir.
Memuriyetten Çıkartılma ve Kararlar
Bu karar ile KHK ile memuriyetten atılan memurların itirazı konusu, aslında itiraz edecek tarafı haklı çıkartır. Çünkü, kanıtlı bir şekilde bir terör örgütüne veya yapısına bağlılığı ispatlanmayan kişilerin soruşturmaya tabi tutulmaksızın işten atılması hukuka uygun değildir. Bu nedenle, haklarını aramak için çabalayan ihraçlı memurlar, öncelikli olarak itiraz, ardından Anayasa Mahkemesi, ardından ise Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi yolunu izlemelidir.