Maddi hasarlı trafik kazası veya ölümlü trafik kazası fark etmeksizin meydana gelen her trafik kazası için kaza tespit tutanağı düzenlenir. Maddi hasarlı trafik kazaları sonucu düzenlenen kaza tespit tutanakları kusur tespiti, dolayısıyla araç değer kaybının belirlenmesi, kasko tarafından yapılan ödemelerin alınması konusunda önemlidir. Hatta ölümlü trafik kazalarında şüphelinin / sanığın hukuki durumunun belirlenmesinde kaza tespit tutanağı önemli bir yere sahiptir. Bu durumda zaman zaman kaza tespit tutanağına itiraz etme zorunluluğu doğabilmektedir.
Peki kaza tespit tutanağına itiraz nasıl yapılır? Kaza tespit tutanağına itiraz süresi var mıdır? Bu konuda merak edilen tüm hukuki soruların yanıtlarını yazımızın ilerleyen bölümlerinde bulabilirsiniz. Ayrıca yazımızın sonunda paylaşacağımız kaza tespit tutanağına itiraz dilekçesi üzerinde gerekli uyarlamaları yaparak itirazlarınızda kullanacağınız dilekçe örneğine ulaşabilirsiniz.
Hangi Kaza Tespit Tutanaklarına İtiraz Edilebilir?
Bilindiği üzere 2008 yılından itibaren maddi hasarlı olarak sonuçlanan trafik kazalarında kolluk kuvvetine gereksinim olmaksın taraflar kendi aralarında kaza tespit tutanağı düzenleyebilmektedir.
Bu şekilde taraflar arasında düzenlenen tutanaklara karşı itiraz gereksinimi sık duyulmamaktadır. Kaza tespit tutanağına itiraz genellikle kolluk kuvvetlerinin düzenlemiş olduğu tutanaklarda söz konusudur. Bu nedenle öncelikle hangi durumlarda kolluk kuvvetinin kaza tespit tutanağı düzenlemesi gerektiği, diğer bir ifade ile kazaya karışan tarafların kendi aralarında kaza tespit tutanağı düzenleyemeyecekleri durumlar hakkında bilgi verelim. Gerçekleşen trafik kazasında aşağıdaki durumlarından herhangi birisi veya bir kaçının bulunması halinde kaza tespit tutanağı için kolluk kuvvetine (Polis / Jandarma) haber verilmelidir.
- Yaralamalı / ölümlü trafik kazaları
- Kazaya karışan sürücülerinden herhangi birisinin ehliyetinin bulunmaması
- Kazaya karışan sürücülerinden en az birisini 18 yaşından küçük olması (Sürücüler için)
- Sürücülerinden herhangi birisinin alkol veya uyuşturucu madde kullanmış olması
- Kaza neticesinde kamu malının zarar görmesi
- Araçlardan herhangi birisinin kamu aracı olması
Kaza Tespit Tutanağına itiraz Nasıl Yapılır?
Yazımızın başında da belirttiğimiz gibi maddi hasarlı trafik kazaları ile ölümlü / yaralamalı trafik kazası sonucu kaza tespit tutanağına itiraz etme gereği duyulmaktadır. Her iki durumda da takip edilmesi gereken yasal yollar farklı olması nedeniyle bu hususun maddi hasarlı trafik kazaları ve ölümlü / yaralamalı trafik kazaları sonucunda düzenlenen kaza tespit tutanağına nasıl itiraz edileceğini ayrı başlıklar altında incelememiz yararlı olacaktır.
Maddi Hasarlı Trafik Kazalarında Kaza Tespit Tutanağına İtiraz
Maddi hasarlı trafik kazalarında kaza tespit tutanağına itiraz daha çok “kusur oranına itiraz” niteliğindedir. Bu nedenle kusur oranına itiraz konusunda yapacağımız bilgilendirmeler kaza tespit tutanağına yapılacak itirazlarda geçerlidir. Düzenlenen kaza tespit tutanağına istinaden kusur oranına itiraz konusunda takip edilmesi gereken işlemler genel hatları ile aşağıdaki gibidir.
Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi Kaza Tespit / Kusur Oranına İtiraz
Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezine iletilen kaza tespit tutanakları sonucunda değerlendirilen kusur oranlarını belirtir raporlar ilgili sigorta şirketlerine gönderilir. İlgili sigorta şirketleri 3 iş günü içerisinde “Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezinin” belirlemiş olduğu kusur oranlarını değerlendirir. Bu konuda sigorta şirketleri arasında herhangi bir uyuşmazlık bulunmaması durumunda sigorta şirketlerinde kusur oranları sonuçlanır.
Sigorta şirketlerinde sonuçlanan kusur oranları, kazaya karışan taraflara SMS yolu ile bildirilir. Bu bildirimden sonra kazaya karışan tarafların kaza tespit tutanağına itiraz veya kusur oranına itiraz hakkı doğar. Taraflar belirlenen kusur oranlarının hatalı olduğu düşünmeleri halinde 5 iş günü içerisinde bir defaya mahsus olmak üzere tutanak değerlendirme komisyonu nezdinde itiraz hakkını kullanabilirler.
Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi tutanak değerlendirme komisyonunun kararının değişmemesi halinde, yazımızın ilerleyen bölümlerinde değineceğimiz özel hukuk alanında hukuki yollara başvurmak gerekir.
Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezine yapılacak itirazlarda matbu formlar kullanılması nedeniyle bu aşamada herhangi bir kaza tespit tutanağına itiraz dilekçesine gereksinim duyulmamaktadır. Buna rağmen bu konuda hukuki destek alınması her zaman yararlı olacaktır.
Tespit Davası Açarak Kaza Tespit Tutanağına İtiraz
Kaza tespit tutanağına itiraz veya kusur oranına itiraz konusunda yukarıda belirtmiş olduğumuz şekilde her hangi bir netice alınamaması halinde; Asliye Hukuk Mahkemesi nezdinde tespit davası açılmalıdır. (Sigorta Şirketine açılacak tazminat davalarında Asliye Ticaret Mahkemesi)
Sigorta Tahkim Komisyonunda değerlendirilmeyen her türlü yasal delil tespit davalarında kullanılabilir. Kamera kayıtları, tanık beyanları veya olay yeri görgü tespit tutanakları gibi belgeler tespit davasında delil olarak kullanılabilir.
Trafik kazaları belirli bir uzmanlık alanına sahip olduğundan tespit davaları sırasında mahkeme tarafından gerek görülmesi halinde olay yeri keşif veya bilirkişi incelemesi talep edilebilmektedir. Gerektiğinde Adli Tıp Kurumu Trafik İhtisas Dairesi Başkanlığından da bu konuda görüş talep edilebilmektedir. Tespit davalarının açılmasında en önemli koşul hukuki yarar bulunması gerektiğidir. Kusur oranlarının belirlenmesi araç değer kaybı ödemeleri veya diğer sigorta / kasko ödemelerine etki ettiğinden bu davaların açılmasında hukuki yarar bulunduğu konusunda herhangi bir kuşku yoktur.
Sulh Ceza Hakimliğine Kaza Tespit Tutanağına İtiraz
Sulh Ceza Hakimliği nezdinde yapılacak kaza tespit tutanağına itiraz genellikle polis veya jandarma gibi kolluk kuvvetlerince düzenlenen tutanaklarda söz konusu olur. Tıplı tespit davalarında olduğu gibi Sulh Ceza Hakimlikleri nezdinde yapılacak itirazlarda da her türlü delil kullanılabilir. Yine hakimlikçe gerek görülmesi durumunda olay yeri keşfi veya bilirkişi incelemesi yapılabilmektedir.
Yaralamalı/Ölümlü Kazalarda Kaza Tespit Tutanağın İtiraz
Maalesef ki trafik kazaları her zaman maddi hasar ile sonuçlanmamaktadır. Yaralamalı hatta ölümlü trafik kazaları sonucunda kusurlu olan taraf hakkında adli soruşturmalar da yapılmaktadır. Ceza kanunumuzda yer alan taksirle yaralama veya taksirle ölümü sebebiyet verme suçlarından ayrıca işlem yapılır.
Ceza Soruşturmalarında Kaza Tespit Tutanağına İtiraz
Trafik kazasına bağlı olarak şüpheli hakkında açılabilecek davaların en önemli koşulu “tedbirsizlik ve dikkatsizlik” söz konusu olması gerektiğidir. Bu durumda kusur tespiti ile ortaya konulur. Soruşturma aşamasında genellikle kusur oranlarının tespit edilmesi için bilirkişi raporları alınmaktadır. Ceza davaları ve soruşturmalarında tespit edilecek olan kusur oranı ilgilinin hukuki durumun tespit edilmesinde önemli bir etkendir.
Her iki suçun unsurlarının oluşup oluşmadığının tam olarak tespit edilmesi bu raporlar ile mümkündür.
Soruşturma aşamasında Cumhuriyet Savcılığı tarafından alınan bilirkişi raporlarına itiraz da bir çeşit kaza tespit tutanağına itiraz niteliğindedir. Şüphelinin veya mağdurun kaza tespit veya kusur oranına itiraz etmesi durumunda soruşturma dosyası tümüyle Adli Tıp Kurumu Trafik İhtisas Dairesi Başkanlığına gönderilin. Burada heyet şeklinde verilen kararlar bu konuda verilebilecek kusur tespitine ilişkin son kararlardır. Soruşturma aşamasında kaza tespit tutanağına itiraz veya bilirkişi raporuna itirazlar soruşturmanın yapıldığı Cumhuriyet Savcılığına yapılmaktadır.
Ceza Davalarında Kaza Tespit Tutanağına İtiraz
Yukarıda belirtmiş olduğumuz soruşturma aşamasında bilirkişi veya kaza tespit tutanağına itiraz edilmemesi veya yeni delillerin ortaya çıkması gibi durumlarda kovuşturma aşamasında da bu itirazların yapılması mümkündür. Soruşturma aşamasında olduğu gibi kovuşturma aşamasında da itiraz halinde gerek görülmesi durumunda olay yeri keşfi yapılabileceği gibi kusur oranının tespiti için Adli Tıp Kurumunda rapor talep edilebilmektedir.
Kaza Tespit Tutanağına İtiraz Süresi
Görüldüğü gibi farklı nedenlerden ötürü kaza tespit tutanağına itiraz etme gereği duyulmaktadır. Bu nedenle itiraz süreleri de, itirazın amacına göre değişiklik gösterir. Yukarıda sıralamış olduğumuz durumların tümünde farklı itiraz süreleri vardır.
- Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezine yapılacak itiraz süresi; 5 gün
- Maddi hasarlı trafik kazalarında kaza tespit tutanağına itiraz süresi; 2 yıl
- Yaralamalı trafik kazasında kaza tespit tutanaklarına itiraz süresi; 8 yıl (Suç zamanaşımı süresi)
- Ölümlü trafik kazalarında kaza tespit tutanaklarına itiraz süresi; 15 yıl
Kaza Tespit Tutanağına İtiraz Dilekçesi (Tespit Davası)
Nöbetçi Asliye Hukuk Mahkemesine
DAVACI : Açık Kimlik Bilgileri
ADRES : …
DAVACI : …
ADRES : …
DAVA KONUSU : Kaza Tespit Tutanağına İtiraz ve Kusur Oranının Tespiti
AÇIKLAMALAR :
… tarihinde davalı … kullanmış olduğu … plaka sayılı araç ile şahsıma ait benim kullanmış olduğum … plaka sayılı araç ilimiz … caddesi üzerinde çarpışarak her iki araçta maddi hasar meydana gelmiştir.
Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi tarafından kaza tespit tutanağı üzerinde yapılan incelemede şahsımın … şekilde kusurlu olduğu belirtilmiştir. Sigorta Tahkim Komisyonuna yapılan itiraz neticesinde daha önce belirtilen kusur oranlarının değişmediği ve şahsımın yine … şeklinde kusurlu olduğu belirtilmiştir.
Kazadan dolayı herhangi bir kusurumun bulunmadığı gibi … şeklinde kusurlu olmam da söz konusu değildir. Bu nedenle söz konusu tespit davasının açılması zorunluluğu doğmuştur.
NETİCE VE TALEP :
Düzenlenen kaza tespit tutanağı, bilirkişi raporu ve sigorta tahkim komisyonu raporlarının incelenerek gerektiğinde bilirkişi incelemesi, olay yeri keşfi yapılarak kusur oranının belirlenmesi arz ve talep olunur. (Tarih)
HUKUKİ DAYANAKLAR: 6100 Sayılı Kanun
DELİLLER : Kaza tespit tutanağı, bilirkişi raporları, olay yeri görüntüleri, Sigorta Tahkim Komisyonu raporları ve tanık beyanları
…
DAVACI
Sulh Ceza Hakimliğine Kaza Tespit Tutanağına İtiraz Dilekçesi Örneği
NÖBETÇİ SULH CEZA HAKİMLİĞİNE
İtiraz Eden : Tc Kimlik No ve Açık Kimlik Bilgileri
Adres : …
İtiraz Konusu : Kaza Tespit Tutanağına İtiraz
AÇIKLAMALAR :
… tarihinde sevk ve idaremde bulunan … plakalı sayılı aracım ile ilimiz … Caddesi istikametinden … istikametine doğru seyir halinde bulunduğum sırada diğer sürücü …’in kullanmış olduğu … plaka sayılı araç ile çarpışmam sonucu maddi hasarlı trafik kazası meydana gelmiştir.
Kaza sırasında seyir halinde bulunduğum … caddesi Karayolları Trafik Kanununa göre tek yönlü olup ayrıca ana yol niteliğinde bir caddedir. Diğer sürücü … tali yoldan çıkıp ters yönde aracını sevk ve idare etmiştir. Kaza tamamen diğer sürücünün hatasından dolayı meydana gelmiş olup meydana gelen kazada şahsımın herhangi bir kusuru yoktur.
Buna rağmen trafik ekipleri tarafından … tarihinde düzenlenen … nolu kaza tespit tutanağında tali kusurlu olduğum belirtilmiştir. Kazanın oluş şekli sürücü …’in girilmez nitelikle olan ters yönde seyir halinde olması tamamen kusurlu olduğu sonucunu doğurmasına rağmen dilekçe ekimde belirtmiş olduğum rapor düzenlenmiştir.
Olay yerine gelen trafik ekipleri tarafından düzenlenen kaza tespit tutanağında, kazaya neden olan karşı tarafın açık kusuruna rağmen, şahsım da tali kusurlu taraf olarak gösterilmiştir. Kazanın meydana gelmesinde herhangi bir kusur ve ihmalim yoktur.
NETİCE VE TALEP :
Yukarıda izah ettiğim nedenler ötürü … tarihinde meydana gelen kazadan dolayı herhangi bir kusurumun bulunmamasına rağmen kolluk kuvveti tarafından düzenlenen kaza tespit tutanağında … şeklinde kusurlu olduğum belirtildiğinden ve kusursuz olduğumu düşündüğümden … tarihli kaza tespit tutanağına itiraz ediyorum. Gereğini takdirlerinize arz ve talep ederim. (Tarih)
İTİRAZ EDEN
İmza
Sigorta Şirketine Yapılacak Kaza Tespit Tutanağına İtiraz Dilekçe Örneği
Sigorta şirketlerinin belirlemiş olduğu kusur oranlarına itirazlar online bir şekilde Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezinin oluşturmuş olduğu sistem üzerinden yapılmaktadır. Burada yapılacak olan itirazlarda herhangi bir itiraz dilekçesine gereksinim yoktur. İtiraz formu üzerinde gerekli bilgilerin girilmesi ile itiraz edilebilmektedir.
Sık Sorulan Sorular
Kaza Tespit Tutanağına İtiraz Edilebilir Mi?
Kaz tespit tutanakları ile bu tutanaklara istinaden belirlenen kusur oranlarına itiraz edilmesi mümkündür. Öncelikle bunun için Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezine ait online sistem kullanılmalıdır. Buradan herhangi bir netice alınamaması halinde ise itirazın niteliğine göre Sulh Ceza Hakimliği veya Tespit Davası şeklinde kaza tespit tutanaklarına itiraz hakkımızı kullanabiliriz.
Kaza Raporuna itiraz Süresi Kaç Gün?
Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezleri nezdinde yapılacak kaza raporuna itiraz süresi 5 gündür. Bunun dışında yapılacak itirazlarda ise “Kaza Tespit Tutanağına İtiraz Süresi” başlığı altında belirtmiş olduğumuz süreler geçerlidir.
Trafik Kazası Şikayet Süresi Ne Kadardır?
Trafik kazası şikayeti genellikle yaralamalı trafik kazalarında söz konusudur. Taksirle yaralama suçu olarak bilinen suçlarda, yaralanmanın boyutu şikayete tabi olması halinde taksirle yaralama suçlarında şikayet süresi ise 6 aydır. Meydana gelen trafik kazasından dolayı kişinin yaralanması halinde 6 aylık süre zarfında ilgili şikayet hakkını kullanmalıdır.
Maddi Hasarlı Trafik Kazası Tespit Tutanağına İtiraz Süresi
Maddi hasarlı trafik kazaları sonucu düzenlenen tutanakları itiraz süresi 2 yıldır. Belirlenen bu iki yıllık Sulh Ceza Hakimliklerine yapılacak itirazlar ile yukarıda belirtmiş olduğumuz tespit davalarında belirlenmiş sürelerdir. Ancak Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezlerine yapılacak kusur oranına itirazlarda bu süre 5 gündür. Bu 5 günlük sürenin geçirilmesi bu konuda açılacak olan davalara engel değildir.
Kazada %100 Kusurlu Olunca İtiraz Edilir Mi?
Kaza tespit tutanağına itiraz veya kusur oranına itiraz konusunda kişinin %100 kusurlu olup olmaması konusunda bir ayrım yoktur. %50, %75 ve %100 kusurlu olması halinde de kişiler her türlü itiraz hakkını kullanabilecektir. Bu konuda herhangi bir kısıtlama yoktur.
Kaza Tespit Tutanağına İtiraz Dilekçesi Konusunda Bilinmesi Gerekenler
Daha önce de belirttiğimiz gibi kaza tespit tutanağına itiraz farklı şekillerde ve nedenlerle yapılmaktadır. Bu nedenle her olayın oluş şekli ve niteliğine göre standart bir itiraz dilekçesi bulunması imkansızdır. Yukarıda hazırlamış olduğumuz itiraz dilekçesi örnek olarak hazırlanmış olup, olayın oluş şekli ve itiraz nedenlerine tam olarak cevap verecek nitelikte olmadığından gerekli uyarmaların yapılması gerekir. Kaza tespit tutanağına itiraz veya kusur oranlarına itiraz içerisinde oldukça fazla hukuki bilgi ve deneyim gerektiren işlemlerdir. Bu nedenle bu konudaki itirazların yapılmadan önce hukuki destek alınması daha yararlı olacaktır.