Ceza Kanunumuzda veya Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunumuzda “katalog suçlar” olarak ayrı bir tanımlama yapılmamıştır. Ancak CMK 100/3 maddesinde sıralanan tutuklama tedbiri uygulanacak suçlar genellikle katalog suçlar olarak nitelendirilmektedir.
Bunun dışında CMK 135 maddesinde yer alan “İletişimin Tespiti, Dinlenmesi ve Kayda Alınması” başlığı altında belirtilen suçlarda katalog suç olarak kabul edilir. Yine CMK 14 maddesinde düzenlenmiş “Teknik Araçlarla İzleme” başlığı altında sıralanan suçlarda katalog suçlar arasında sayılan suçlardır. Ancak uygulamada daha çok CMK 100 maddesinde tutuklama kararı verilebilecek suçlar katalog suç olarak kabul edilir.
Katalog Suçlar ve Sevk Maddeleri Nelerdir? (CMK 100)
Yukarıda belirttiğimiz gibi katalog suçlar CMK 100 maddesinde belirtilen suçlardır.
- Soykırım; TCK 76
- İnsanlığa Karşı Suçlar; TCK 77
- Göçmen Kaçakçılığı Suçu; TCK 79
- İnsan Ticareti; TCK 80
- Kasten Öldürme Suçu; TCK 81
- Nitelikli Kasten Öldürme Suçu; TCK 82
- Kasten Yaralama; TCK 86/3-b,e,f
- Neticesi Sebebiyle Ağırlaşmış Yaralama; TCK 87
- İşkence Suçları; TCK 94, TCK 95
- Cinsel Saldırı; TCK 102 (1. Fıkra hariç)
- Çocukların Cinsel İstismarı; TCK 103
- Hırsızlık; TCK 141, TCK 142
- Yağma Suçları; TCK 148, TCK 149
- Uyuşturucu ve Uyarıcı Madde İmal ve Ticareti; TCK 188
- Suç İşlemek Maksadıyla Örgüt Kurma; TCK 220 ( 2,7,8 fıkraları hariç)
- Devletin Birliğini ve Ülke Bütünlüğünü Bozmak; TCK 302
- Düşmanla İş Birliği Yapmak; TCK 303
- Devlete Karşı Savaşa Tahrik; TCK 304
- Askeri Tesisleri Tahrip ve Düşman Askeri Hareketleri Yararına Anlaşma; TCK 307
- Düşman Devlete Maddi ve Mali Yardım; TCK 308
- Anayasayı İhlal; TCK 309
- Cumhurbaşkanına Suikast ve Fiili Saldırı TCK 310
- Yasama Organına Karşı Suç; TCK 311
- Hükümete Karşı Suç; TCK 312
- Türkiye Cumhuriyeti Hükümetine Karşı Silahlı İsyan; TCK 313
- Silahlı Örgüt; TCK 314
- Silah Sağlama; TCK 315
- 6136 Sayılı Yasaya Muhalefet; 6136 S.Y. Md. 12
- Bankacılık Kanunu Kapsamındaki Zimmet Suçu 4389 S.Y. Md. 22/3,4
- Kaçakçılık Suçları
- Kasten Orman Yakma
- Sağlık Çalışanlarına Karşı Kasten Yaralama Suçu
- Kadına Karşı Kasten Yaralama Suçu
CMK 135 Katalog Suçlar Nelerdir?
Yazımızın başında da belirttiğimiz gibi katalog suçlar CMK 100 ve CMK 135 maddesinde yer alan suçlardır. İletişimin tespiti, dinlenmesi ve kayda alınması başlığında da yer alan CMK 135 maddesine göre katalog suçlar ise aşağıdaki gibidir.
- Göçmen Kaçakçılığı TCK md. 79
- İnsan Ticareti TCK md. 80
- Organ ve Doku Ticareti TCK md. 91
- Kasten Öldürme Suçları TCK md. 81, 82, 83
- İşkence Suçu TCK md. 94
- Nitelikli İşkence Suçu TCK md. 95
- Cinsel Saldırı TCK md. 102
- Çocukların Cinsel İstismarı TCK md. 103
- Nitelikli Hırsızlık TCK md. 142
- Yağma / Nitelikli Yağma TCK md. 148, 149
- Nitelikli Dolandırıcılık TCK md. 158
- Parada Sahtecilik TCK md. 197
- Uyuşturucu Madde İmal ve Ticareti TCK md. 188
- İhaleye Fesat Karıştırma TCK md. 235
- Suç İşlemek Maksadıyla Örgüt Kurma TCK md. 220
- Fuhuş TCK md. 227
- Tefecilik TCK md. 241
- İhaleye Fesat Karıştırma TCK md. 252
- Suçtan Kaynaklanan Malvarlığı Değerlerini Aklama TCK md. 282
- Devletin Birliğini ve ülke Bütünlüğünü Bozmak TCK md. 302
- Anayasal Düzene Karşı Suçlar TCK md. 309 – 316
- Devlet Sırlarına Karşı Suçlar ve Casusluk Suçu TCK md. 329 – 337
- Kaçakçılıkla Mücadele Kapsamındaki Suçlar
BTK Katalog Suçlar Nedir?
BTK Katalog suçlar genellikle “İletişimin Tespiti Dinlenmesi ve Kayda Alınması” durumunda yani CMK 135/8 maddesinde yer alan suçlardır. Bu tür suçların katalog suçlar arasında yer almasının en önemli nedeni şüphelilerin ve delillerin tespit edilmesinde telefon dinleme tapelerinin önemli bir yere sahip olmasıdır. Ancak bu dinleme işlemlerinin hakim kararı doğrultusunda yapılması gerekir. Aksi durumda hukuka aykırı dinleme söz konusu olacağından delil olarak kullanılması mümkün değildir.
6136 Katalog Suç Mu?
6136 sayılı yasa “Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Kanundur.” 6136 sayılı yasada belirtilen suçların tamamı katalog suç olarak değerlendirilmez. Yasanın 12. Maddesinde yer alan ve uygulamada daha çok silah kaçakçılığı olarak bilinen durum katalog suç olarak kabul edilir. 6136 sayılı yasanın 12. Maddesinin ihlali nedeniyle şüpheliler hakkında tutuklama tedbiri uygulanabileceği gibi gerektiğinde “İletişimin Tespiti, Kayda Alınması ve Dinlenmesi” kararı da verilebilir.
Yağma Katalog Suç Mu?
Ceza Kanunumuzda “Yağma Suçu” basit yağma (TCK 148) ve nitelikli yağma (TCK 149) olarak ayrı ayrı düzenlenmiştir. Daha önce de belirttiğimiz gibi katalog suçlar CMK 100 ve CMK 135 maddesinde yer alan suçlardır. Yukarıda sıralamış olduğumuz listelerden de anlaşılacağı üzere yağma suçları CMK 100 ve CMK 135 maddesinde yer alır. Bu nedenle yağma suçu da bir çeşit katalog suçtur.
Şantaj Katalog Suç Mu?
Şantaj suçu katalog suç arasında yer almaz. Bu nedenle şantaj suçundan dolayı yapılan soruşturma ve kovuşturmada önleme hapsi dışında tutuklama tedbirlerinin uygulandığı sık görülmez. Bunanla beraber şantaj suçu için iletişimin tespiti, dinlenmesi ve kayda alınması kararı da verilmez.
Katalog Suçlar Nedeniyle Yargılama
Yukarıda hazırlamış olduğumuz katalog suçlara ilişkin listelerden de anlaşılacağı üzere bu suçlar ceza alt ve üst sınırları oldukça yüksek suçlardır. Çoğunlukla yargılama görevi Ağır Ceza Mahkemesinde olsa da; bütün katalog suçların yargılama görevi Ağır Ceza Mahkemelerine ait değildir. Örneğin, hırsızlık suçu nedeniyle yargılamalar Asliye Ceza Mahkemesinde yapılırken, kasten öldürme suçunda yargılama görevi Ağır Ceza Mahkemesine aittir. Her iki suçta katalog suç arasında sayılmasına rağmen farklı mahkemelerde yargılama yapılabilmektedir. Görevli mahkemenin belirlenmesinde yine ceza üst sınırları dikkate alınır.
Katalog Suçlar Cezası
Yukarıda görüldüğü gibi katalog suç arasında yer alan suçlar oldukça fazladır. Uygulamada sık karşılaşılan katalog suçlara ilişkin ceza alt ve üst sınırları ise aşağıdaki gibidir.
- Soykırım Suçu Cezası; Ağırlaştırılmış Müebbet
- Geçmen Kaçakçılığı Suçu Cezası; 3 yıl ile 8 yıl arası hapis
- Kasten Öldürme Suçu Cezası; Müebbet Hapis
- Neticesi Sebebiyle Ağırlaşmış Yaralama Suçu Cezası; 5 yıl ile 8 yıl arası hapis
- Çocukların Cinsel İstismarı Suçu Cezası; 8 yıl ile 15 yıl arası hapis
- Uyuşturucu ve Uyarıcı Madde İmal ve Ticareti; 20 yıl ile 30 yıl arası hapis
- Silahlı Örgüt Suçu Cezası; 5 yıl ile 10 yıl arası hapis
- Anayasayı İhlal Suçu Cezası; Ağırlaştırılmış Müebbet
- Kasten Orman Yakma Suçu Cezası; 10 yıldan az olmamak üzere hapis
- Kadına Karşı Kasten Yaralama Suçu Cezası; 6 ay ile 3 yıl arası hapis
Katalog Suçlar Memuriyete Engel Mi?
Memuriyete engel suçlar genellikle “yüz kızartıcı suç” olarak tanımlanır. Bütün yüz kızartıcı suçlar aynı zamanda katalog suç arasında yer alır. Bu nedenle katalog suçlardan hüküm giyen kişilerin memur olması mümkün değildir.
İnstagram Katalog Suçlar Nedir?
İnstagram, Facebook, X, gibi sosyal medya uygulamaları kişisel verilerin güvenliği gerekçesi ile bazı suçlar haricinde bu uygulamalarda işlenen suçlarda kişinin IP numarasını paylaşmamaktadır. İnstagram adli kurumların talep etmiş olduğu suçlarda IP numarasını paylaştığı suçlar ise İnstagram katalog suçlar olarak tabir edilir. İnstagram katalog suçlar ise aşağıdaki gibidir.
- Çocukların Cinsel İstismarı
- İntihara Yönlendirme
- Sağlık İçin Tehlikeli Madde Temini
- Uyuşturucu ve Uyarıcı Madde Kullanımını Kolaylaştırma
- Fuhuş
- Müstehcenlik
- Kumar Oynanması İçin Yer ve İmkan Sağlama
Katalog Suçlardan Beraat Kararı Olur Mu?
Katalog suçtan dolayı kişinin tutuklanması, hakkında iletişimin tespiti kararı verilmesi, göz altına alınması gibi adli işlemler kişinin kesin olarak suçlu olduğu sonucunu doğurmaz. Bu suçlardan dolayı yapılan yargılama sonucunda kişinin hapis veya adli para cezası ile cezalandırılması mümkün olduğu kadar, beraat kararı alması da mümkündür.
Katalog Suçlarda Uygulanacak Güvenlik Tedbirleri
Ceza Muhakemesi Usulü Kanunumuzda çeşitli güvenlik tedbirleri uygulanmaktadır. Şüpheli veya sanığın üzerine atılı suçun katalog suç olduğunun tespit edilmesi halinde kısmen de olsa hakkında uygulanacak güvenlik tedbirlerinin genel şartları oluşmuş kabul edilmektedir. Ceza Muhakemesi usulü kanunu ile düzenlenmiş güvenlik tedbirleri ise genel olarak aşağıdaki gibidir.
- Tutuklama kararı
- Göz altı kararı
- Adli kontrol kararı
- İletişimin dinlenmesi ve kayda alınması
- Teknik araçlarla izleme
- Postada el koyma
- Gizli soruşturmacı görevlendirilmesi
- Şirket yönetimi için kayyım atama
- Hak ve alacaklar ile taşınmazlara el koyma
Sadece Katalog Suçlarda Mı Tutuklama Tedbiri Uygulanır?
Tutuklama tedbirlerinin sadece katalog suçlarda uygulanacağı yönünde kesin bir düzenleme yoktur. Katalog suçlar arasında yer almayan suçlarda da tutuklama nedenlerinin varlığı halinde şüpheli / sanık tutuklanabilecektir. Örneğin taksirle ölüme sebebiyet verme suçu CMK 100 maddesindeki katalog suçlar veya CMK 135 maddesindeki katalog suçlar arasında yer almamasına rağmen bu suçtan dolayı şüpheli hakkında tutuklama kararı uygulanmasının önünde bir engel yoktur.
Katalog Suçlarda Tutuklama Zorunlu Mu?
Şüpheli veya sanığın üzerine atılı suçun katalog suç olması tek başına tutuklama nedeni değildir. Yukarıda da belirttiğimiz gibi katalog suçlar haricindeki suçlar hakkında da tutuklama kararı uygulanabilir. Ayrıca diğer tutuklama nedenlerinin oluşmaması durumunda şüphelinin üzerine atılı suçun katalog suç olması halinde tutuklama tedbiri uygulanmaması mümkündür. Bu durumda tutuklama nedenleri bir bütün halinde değerlendirilerek karar verilir. Yargıtay ilgili ceza dairesinin vermiş olduğu kararlarda özetle; Şüpheli / sanığın üzerine atılı suçun sadece katalog suçlar arasında yer alması gerekçesi ile tutuklama kararı verilemeyeceği yönündedir.
