Fahiş kira artışı nereye şikayet edilir? Sorusu ile son günlerde sıkça karşılaşmaktayız. Özellikle son yıllardaki enflasyon oranlarındaki olumsuz değişiklikler kiraya veren ve kiralayan arasındaki uyuşmazlıklara etki etmiştir. Bu uyuşmazlıkların en sık rastlanılanı ise “fahiş kira artışıdır.”
Konu ile ilgili araştırma yaparken fahiş kira artışı nereye şikayet edilir? Konusunda bir çok bilgi kirliliği ile karşılaşmış bulunmaktayız. Konunun detaylarına inmeden önce fahiş kira artışının CİMER’e şikayet edileceği yönündeki bilgilerin gerçeği yansıtmadığını belirtmek isteriz. Bu tür uyuşmazlıklar için öncelikle arabuluculuğa başvurulmalı, uzlaşma sağlanamaması halinde hukuk mahkemelerinde kiraya veren tarafından hukuk mahkemelerinde dava açılması gerektiğini hatırlatmak isteriz.
Ancak CİMER bu konuda şikayetleri değerlendirecek kurumlar arasında değildir. Bu tür uyuşmazlıklar çoğu zaman kira tespit davaları veya kira uyarlama davalarına konu olabilmektedir. Esasen bu konuda kiracının herhangi bir şikayette bulunmasına da gerek bulunmamaktadır.
Kira artışlarının tamamının “fahiş” olarak nitelendirilmesi mümkün olmadığından öncelikle fahiş kira artışı nedir? Sorusuna cevap vermekte fayda vardır.
Fahiş Kira Artışı Nedir?
Kelime anlamı ile itibariyle fahiş; Ölçüyü aşan, çok fazla, aşırı anlamlarına gelmektedir. Kira bedelinin de bu şekilde arttırılması halinde fahiş kira artışından söz etmek mümkündür. Herhangi bir kira artışının fahiş olarak değerlendirilip değerlendirilmemesinde emsalleri ve piyasa koşulları dikkate alınmaktadır. Örneğin; Aynı mahalle, aynı sokak veya aynı apartmanda benzer niteliklere sahip iki daire veya iş yeri fiyatındaki makul olarak değerlendirilemeyecek bir fark bulunması halinde fahiş kira artışından söz konusudur.
Fahiş Kira Artışı Nasıl Belirlenir?
Kiraya veren ve kiralayan arasındaki bir çok uyuşmazlıkta olduğu gibi fahiş kira artışı nedeniyle de öncelikle arabuluculuk müessesine başvurulmalıdır. Burada herhangi bir uzlaşma sağlanamaması halinde kira bedelinin belirlenmesi için dava açmak mümkündür. Bu konuda yargılama aşamasında genellikle kiralanan taşınmazın emsalleri dikkate alınmaktadır. Gerektiğinde bu konuda bilirkişi görüşü de alınmaktadır. Bu şekilde kira artışının fahiş miktar olup olmadığı yönünde bir karar verilmektedir.
Fahiş Kira Artışı Yasal Sınırları Nelerdir?
Son yapılan düzenlemeler ile kira artış zam oranı %25 olarak belirlenmiştir. 2024 yılında kira artış zam oranı %25’dir. Bunun üzerinde yapılacak bir kira zammının fahiş kira artışı olarak nitelendirmek mümkündür. Ayrıca fahiş kira artışı söz konusu olup olmadığı için kiralanan taşınmazın emsalleri göz önüne alınmaktadır.
Fahiş Kira Artışında Kiracının Yasal Hakları
Kira artışı konusunda kiraya veren ve kiralayan arasında bir uzlaşma sağlanamaması halinde kiracının yasal zam oranının uygulanmasını talep edebilmektedir. 2024 yılı kira artış oranı %25 olması nedeniyle; Fahiş kira artışında kiracı yasal zam hakkını kullanması mümkündür.
Örneğin bir önceki kira döneminde 10.000 TL kira ödeyen bir kiracı bir sonraki kira döneminde 12.500 TL kira ödeyebilecektir. 12.500 TL üzerindeki bir zam fahiş kira artışı olarak değerlendirebilecektir. Bu durumda fahiş kira artışında kiracının yasal haklarını; Yasal zam oranını kullanmak olarak tercih edebilecektir.
Fahiş Kira Artışı Durumunda Kiracının Kira Sözleşmesini Feshetme Hakkı
Fahiş kira artışı durumunda kiracının kira sözleşmesini feshetme hakkı bulunduğu gibi; yasal oranlardan kira zammını yaparak ödemeleri bu şekilde gerçekleştirerek sözleşmenin devamını sağlama hakkı da bulunmaktadır.
Kira Tespit Davası Nedir?
Yeni kira döneminde kiraya veren ile kiralayanın kira artışı konusunda uzlaşma sağlanamaması ve kiraya verenin yasal kira zam oranını kabul etmemesi halinde kiraya veren tarafından kiralanan taşınmazın kira bedelinin mahkemece belirlenmesi konusunda açılan davalar kira tespit davası olarak adlandırılmaktadır.
Sık Sorulan Sorular
Fahiş Kira Artışı Durumunda Kiracının Mahkemeye Başvurması Mümkün Müdür?
Kira artışı konusunda tarafların uzlaşamaması halinde kiracının herhangi bir dava açmasına gerek bulunmamaktadır. Yasal zam oranına rağmen kiraya verenin bu oranı kabul etmemesi halinde kira tespit davası açması gerekmektedir. Bu kira tespit davasının kiracı tarafından değil kiraya veren tarafından açılması gerekmektedir.
Fahiş Kira Artışını Nereye Şikayet Edebilirim?
Fahiş kira artışı nereye şikayet edilir? Konusunda bir düzenleme bulunmamaktadır. İş yeri sahibi veya ev sahibinin fahiş miktarda zam yapmak istemesi durumunda kiracının yasal zam hakkını kullanarak ödemelerini bu şekilde yapması yeterlidir. Bu nedenle kiracının fahiş kira artışı konusunda herhangi bir şikayet hakkını kullanmasına gerek bulunmamaktadır. Kiraya veren yani ev veya iş sahibi bunu yeterli bulmaması halinde kira tespit davası açabilecektir.
Yüksek Kira İstemenin Cezası Var Mıdır?
Yüksek kira isteme veya fahiş kira artışı temel ceza kanunumuz TCK veya diğer özel yasalarda suç olarak tanımlanmamıştır. Bu nedenle yüksek kira istemenin cezası konusunda bir düzenleme bulunmamaktadır.
Ev Sahibi Kiraya Fazla Zam Yapmak İsterse Kiracı Ne Yapmalı?
Ev sahibi fazla kira istemesi halinde kiracı yasal zam hakkını kullanarak kira ödemelerini bu oran (%25) üzerinden yapması yeterlidir. Bu zam miktarını yetersiz bulan kiralayan gerektiğinde bu konuda tahliye davası ile birlikte kira tespit davası açabilecektir.
2024 Kira Artış Oranı Ne Kadardır?
2024 kira artış oranı %25 olarak belirlenmiştir. Bu oranlar üzerinde istenilecek kira artışı halinde fahiş kira artışından söz etmek mümkündür.
Ev Sahibi Cimer’e Şikayet Edilir Mi?
Cimer daha çok kamu otoritelerinin tutum ve davranışlarının şikayet edildiği bir kurumdur. Çözülmesi yargı birimlerince zorunlu olan uyuşmazlıklarda Cimer’in görüş bildirme veya yargılama yetkisi bulunmamaktadır. Ancak buna rağmen fahiş kira artışı nereye şikayet edilir? Konusunda çoğunlukla Cimer’in öne çıktığı görülmektedir. Bu konuda Cimer’in yetkili ve görevli olmaması nedeniyle fahiş kira artışı nedeniyle yapacağınız şikayet nedeniyle olumlu bir sonuç almanız pek mümkün değildir. Bu konuda yukarıda fahiş kira artışı nereye şikayet edilir? başlıklarında yapmış olduğumuz bilgilendirmelerin dikkate alınması faydalı olacaktır.
