Darp raporu, mağdurun vücudunda meydana gelen kırık, çıkık, ekimoz veya yüzde sabit iz gibi yaralanmaların tespiti açısından düzenlenen doktor raporlarını ifade eder. Uygulamada zaman zaman “Adli Muayene Raporu” olarak da tabir edilmektedir.
Genellikle ceza hukuku açısından failin hukuki statüsünün belirlenmesinde ve yaralanmaya bağlı olarak işlenen suçun kanıtlanmasında darp raporu önemlidir.
Hangi durumlarda darp raporu alınır, darp raporu neye göre verilir ve darp raporu nereden alınır gibi konularda detaylı bir şekilde bilgi vermeden önce kısaca ceza hukuku kapsamında darp raporu nedir sorusuna cevap verelim.
Darp Raporu Nedir?
Darp, kelime anlamı itibariyle “vurma, çarpma ve düşme” anlamını taşır. Ceza hukuku açısından ise herhangi bir kişinin kasıtlı olarak yaralanması sonucunu doğurur. Bu yaralanmaların niteliği, derecesi ve kapsamının belirlenmesi amacıyla bu konuda uzman hekim tarafından düzenlenen rapora ise darp raporu denilmektedir
Hangi Durumlarda Darp Raporu Alınır?
Türk Ceza Kanunumuzda düzenlenmiş çeşitli suçlar nedeniyle adli muayene raporu alınması gerekmektedir. Bu suçları ise aşağıdaki gibi sıralamamız mümkündür.
- Kasten Yaralama (TCK 86)
- Neticesi Sebebiyle Ağırlaşmış Yaralama (TCK 87)
- Kasten Yaralamanın İhmali Davranışla İşlenmesi (TCK 88)
- İnsan Üzerinde Deney (TCK 90)
- İşkence (TCK 94)
- Neticesi Sebebiyle Ağırlaşmış İşkence (TCK 95)
- Eziyet (TCK 96)
- Zehirli Madde Katma (TCK 185)
Görüldüğü gibi çeşitli suçlar nedeniyle meydana gelecek yaralanma veya zehirlenmelerden dolayı adli muayene raporu alınması gerekebilmektedir. Bu suçların genel olarak özellikleri kasten işlenebilen suçlar olmasıdır.
Darp Raporu Nereden Alınır?
Hangi durumlarda darp raporu alınır başlığında belirtmiş olduğumuz veya benzer şekilde herhangi bir haksız fiil nedeniyle yaralandığını düşünen kişilerin adli muayene raporu alabilmesi için birkaç alternatifi bulunmaktadır. Kişilerin başvurması mümkün olan kurumlar ise aşağıdaki gibidir.
Cumhuriyet Savcılığı
Darp raporu alınması gereken durumlar genellikle ceza hukuku açısından suç teşkil eden fiillerdir. Bu nedenle şikayet hakkının kullanılması ile beraber ilgilinin adli muayene raporu vermekle yetkili sağlık kuruluşlarına sevki için Cumhuriyet Savcılığına müracaat etmeleri mümkündür.
Kolluk Kuvvetleri (Polis / Jandarma)
Adli muayene raporu alınması için ayrıca maruz kaldığı haksız fiil nedeniyle şikayet hakkını kullanabilmesi için kolluk kuvvetlerine müracaat etme imkanı da vardır. Burada yine ilgilinin beyanları alınarak, Cumhuriyet Savcısının da talimatı ile kolluk kuvvetlerince suçun mağdurun yetkili kurumlara sevki sağlanmaktadır.
Sağlık Kuruluşlarına Müracaat
Cumhuriyet Savcılığı veya kolluk kuvvetine müracaat ederek darp raporu alınmasının dışında kişi doğrudan sağlık kuruluşlarına kendisi başvurmakla da bu raporu alması mümkündür.
Ancak kişinin darp edilmesine bağlı olarak herhangi bir şikayet hakkını kullanmak istiyorsa mutlaka bu rapor ile beraber kolluk kuvvetine ya da Cumhuriyet Savcılığına başvurması gerekir. Bu nedenle doğrudan kolluk kuvvetine ya da C.Savcılığına müracaat etmekte fayda vardır.
Darp Raporu Neye Göre Verilir?
Darp raporları aynı zamanda herhangi bir adli olayın soruşturulması ve suçun niteliğinin tespit edilmesi amacı ile verilir. Bu nedenle yaralanmanın niteliğinin ve kişinin hayati fonksiyonlarına etkisi detaylı bir şekilde bu raporlarda belirtilir.
Bu konuda gerektiğinde konusunda uzman hekim tarafından konsültasyon talebinde bulunulması mümkündür. Örneğin vücutta kemik kırığı veya yüzde sabit iz gibi yaralanmalar kasten yaralama ve neticesi sebebiyle kasten yaralama suçlarında daha ağır cezayı gerektiren haller olarak kabul edilir. Ya da TCK 87 maddesinde düzenlenen neticesi sebebiyle ağırlaşmış yaralama suçunda fail hakkında uygulanacak cezai yaptırımın belirlenmesinde, yaralanmanın niteliği önemlidir. Bu nedenle adli muayene raporunda mağdurun adli muayenesi detaylı bir şekilde yapılarak, yaralanmanın;
- Hayati fonksiyonlarına etkisi,
- Basit bir tıbbi müdahale ile giderilebilecek bir yaralanma olup olmadığı,
- Duyularında herhangi bir işlev kaybı veya zayıflama olup olmadığı,
- Yüzde sabit ize neden olup olmadığı,
Gibi hususlar detaylı bir şekilde darp raporlarında yer almaktadır.
Darp Raporu Alıp Şikayetçi Olmamak
Darp raporu alıp şikayetçi olmamak, suçun niteliği, yaralanmanın şiddet ve boyutu, kişinin hayati fonksiyonlarına etkisi gibi durumlar göz önüne alınarak fail açısından farklı hukuki sonuçlar doğurmaktadır. Ayrıca bazı durumlarda fail ile suçun mağduru arasındaki akrabalık bağı nedeniyle darp raporu alıp şikayetçi olmamak failin hukuki statüsüne etki etmektedir.
Yaralanmanın TCK 86 maddesinde düzenlenen “kasten yaralama” suçunun 3. Bendinde belirtilen;
- Eşe Karşı, boşanmış olunan eşe karşı veya kardeş, alt soy ya da üst soya karşı işlenmesi
- Kasten yaralama suçunun beden ya da ruh bakımından kendisini savunması mümkün olmayan kişilere karşı,
- Yerine getirilen kamu görevi nedeniyle
- Silahla
- Canavarca hisle
İşlenmesi durumunda darp raporu alıp şikayetçi olmamak failin soruşturulmasına ve devamında yargılanmasına engel bir durum değildir. Diğer bir ifade ile şikayete bağlı değildir.
Benzer şekilde yine TCK 87 maddesinde düzenlenen “Neticesi Sebebiyle Ağırlaşmış Kasten Yaralama” suçunda da mağdurun madde metninde belirtilen şekillerde yaralanmış olması darp raporu alıp şikayetçi olmamak failin hukuki statüsüne etki etmemektedir. TCK 86/3 ve TCK 87 maddeleri takibi şikayete bağlı suçlar arasında yer almamaktadır.
Sadece Darp Raporu Ceza İçin Yeterli Mi?
Sadece darp raporu ceza için yeterli mi konusu sık sık gündeme gelmektedir. Kişinin vücudunda bulunan yaralanmalar veya darp izleri herhangi bir haksız fiile maruz kaldığının göstergesidir. Ancak sadece adli muayene raporu ceza için bazı durumlarda yeterli olmamaktadır. Genellikle yargılama aşamasında diğer deliller ile kişinin yaralanmasının fail tarafından gerçekleştirilip gerçekleştirilmediği desteklenmektedir.
Darp Raporu Tek Başına Yeterli Mi Yargıtay Kararları
“Dosya kapsamında alınan ifadeler, tanıkların olay anına ilişkin görgülerinin olmaması, kolluk tarafından düzenlenen tutanaklar, sanığın aşamalardaki ifadelerinde suçlamayı kabul etmediği dikkate alındığında, ilk derece mahkemesinin “.. müşteki ile sanık arasında daha önceden anlaşmazlık bulunduğu.. müştekinin ilk olarak düşme şikayetiyle 29.09.2016 tarihinde acil servise başvurduğu, savcılık ifadesinde olayın şikayet dilekçesini sunduğu 18.10.2016 tarihinden 1 gün önce gerçekleştiğini beyan etmesine rağmen, 29.09.2016 tarihli rapor sorulduğunda rapor tarihinin hatalı olduğunu, olayın 17.10.2016 tarihinde gerçekleştiğini, rapor tarihinde bir hata yapılmış olabileceğini beyan etmiştir.
Müştekinin düşme şikâyeti ile olay tarihi olan 17.10.2016 tarihinin yazılması yerine raporda 26.09.2016 olarak yazılmış olması hayatın olağan akışına aykırıdır. Raporlardan da anlaşıldığı üzere olay 29.09.2016 tarihinde gerçekleşmiş olup müşteki hastaneye gittiği gün şikâyetçi olmak yerine olayın üzerinden yaklaşık 20 gün geçtikten sonra şikâyetçi olmuştur. Ayrıca dosyada edinilen tüm deliller tanık anlatımları bir arada değerlendirildiğinde olayın sanık tarafından gerçekleştirildiğine dair müşteki anlatımından başka herhangi bir somut delil bulunmamaktadır. Sanığın atılı suçu işlememiş olma ihtimalinin bulunduğu olayda müşteki beyanını destekleyen somut herhangi bir delil bulunmadığına..” ilişkin gerekçesinde isabetsizlik görülmediğinden, belirtilen nedenlerle katılan vekilinin temyiz sebeplerine yönelik hükümde hukuka aykırılık bulunmamıştır.” [1]
Görüldüğü gibi Yargıtay 6. Ceza Dairesi vermiş olduğu kararda kısmen de olsa darp raporunun varlığının ceza verilmesinde yeterli olarak görmeyerek bu olayın tanık beyanları veya görüntü kayıtları ile desteklenmesi gerektiğini belirtmiştir. Genellikle yargılama aşamalarında mağdurun yaralanmasının hayatın olağan akışına uygun bir şekilde gerçekleşip gerçekleşmediği hususlarında araştırmalar yapılmaktadır.
Darp Raporunun Boşanma Davalarına Etkisi
Yukarıda da belirttiğimiz gibi TCK 86/3-a maddesi uyarınca eşe karşı kasten yaralama suçu şikayete tabi değildir. Soruşturulması ve kovuşturulması re’sen yapılan suçlar arasında yer alır. Eşe karşı kasten yaralama suçunda alınan darp raporları ayrıca failin ceza yargılaması ile yargılanmasına imkan verdiği gibi bir çok boşanma davalarında da delil olarak kullanılmaktadır. Darp raporlarının boşanma davası sonrasında; Çocuğun velayeti, nafaka veya tazminat gibi bir çok konuya etkisi bulunur.
Sık Sorulan Sorular
Darp Raporu Kimlere Verilir
Darp ve adli muayene raporu herhangi bir haksız fiil nedeniyle meydana gelen yaralanmaların niteliğinin, ağırlığının veya yaralamada kullanılan aletin tespiti için verilmektedir. Genellikle kasten yaralama ve neticesi sebebiyle ağırlaşmış yaralama suçlarına maruz kalan kişilere darp raporu verilmektedir.
Darp Raporu Kaç Gün İçinde Alınmalı
Darp raporunun süresi bakımından herhangi bir düzenleme bulunmamaktadır. Ancak yukarıda da belirttiğimiz gibi darp raporlarında kişinin vücudundaki darp izi, ekimoz veya ödem gibi unsurlara yer verilir. Bu gibi yaralanmaların belirli bir süre geçmesi ile tıbbı olarak iyileşmesi mümkündür. Bu nedenle darp raporlarının geciktirilmeksizin darp raporu nereden alınır başlığında belirtmiş olduğumuz birimlere başvurularak alınmasında fayda vardır.
Darp Raporu Alınca Polis Gelir Mi?
Darp olayına maruz kalan kişinin kendisinin hastaneye başvuruda bulunarak darp edildiğini beyan etmesi üzerine bu durum görev hekim tarafından hastane polisine bildirilmektedir. Hastane polisince Cumhuriyet Savcılığı tarafından verilen talimatlara göre gerekli işlemler yapılmaktadır.
Darp Raporu Sicile İşlenir Mi?
Mağdurun herhangi bir nedenden dolayı adli muayene raporu alması adli sicil kaydına bir etkisi bulunmaz. Ancak Failin bu darp olayından dolayı yargılanması ve sonrasında adli para veya hapis cezası alması ve bu kararın kesinleşmesi ile beraber darp raporlarına bağlı olarak verilen cezalar failin adli sicil kaydında yer almaktadır.
Darp Raporu Kaç TL
Darp raporu genellikle adli vakalara bağlı olarak kolluk kuvvetlerince, Cumhuriyet Savcılarınca veya mahkeme hakimi tarafından talep edilir. Bu nedenle darp raporlarının alınması sırasında herhangi bir ücret talep edilmemektedir.
Darp Raporları Kesin Delil Mi?
Darp raporlarının varlığı çoğunlukla kişinin herhangi bir haksız fiile maruz kaldığını gösterir. Bu nedenle yerel mahkemeler veya yüksek yargı organlarınca çoğu kez kesin delil olarak kabul edilmektedir.
Darp Raporları Sağlık Ocağından Alınır Mı?
Darp raporlarının düzenlenmesinde bir çok tıbbi araç ve gereç kullanılmakta, gerektiğinde konsültasyon istenilmektedir. Bu nedenle sağlık ocakları darp raporlarının düzenlenmesinde yetkili değildir. Genellikle Adli Tıp Kurumları, Üniversite Hastaneleri ile Devlet Hastaneleri bu konuda yetkilidir.
Alınan Darp Raporu E-Devlette Görünür Mü?
Kişinin kamu hastanelerine müracaat ederek almış olduğu darp raporu genellikle “e-nabız” uygulaması üzerinden kısmi de olsa görünebilmektedir. Bunun dışında Adli Tıp Kurumlarından alınan darp raporları “uyap vatandaş” bilgi sisteminde görüntülenmesi mümkündür.
[1] Yargıtay 6. Ceza Dairesinin 24.04.2024 tarih 2023/17795 esas ve 2024/5023 sayılı kararı