Akıllı telefon dolandırıcılığında banka sorumlu mu? Sorusu daha çok mobil bankacılık dolandırıcılığına maruz kalan kişi ya da kurumların öncelikle araştırma konusu yaptığı durumların başında gelmektedir. Bilindiği üzere günümüzde teknolojinin hızla gelişmesinin paralelinde bilişim sektörü de her geçen gün kendisine yenilikler katarak gelişmektedir.
Bu gün bir çok kişi banka şubesine gitmeden mabil bankacılık sayesinde EFT, havale ve fatura ödeme gibi bir çok işlemini kısa sürede yerine getirebilmektedir. Bu hızlı gelişme beraberinde yeni suç türlerinin ortaya çıkmasına zemin hazırlamaktadır.
Akıllı telefon dolandırıcılığı veya mobil bankacılık dolandırıcılığı daha genel bir tabiri ile internet bankacılığı dolandırıcılığı kapsamında yer almaktadır. Bu nedenle akıllı telefon dolandırıcılığında banka sorumlu mu? Sorusuna yanıtlar vermeden önce kısaca internet bankacılığı dolandırıclığı ve mobil bankacılık dolandırıcılığı suçları üzerinde durmakta fayda vardır.
İnternet Bankacılığı Dolandırıcılığı
Gerek mobil bankacılık dolandırıcılığı, gerekse akıllı telefon dolandırıcılığı bilişim suçları alanında internet bankası dolandırıcılığı olarak anılmaktadır. TCK 157 ve TCK 158 maddelerinde düzenlenmiş olan dolandırıcılık suçunun nitelikli hali olarak kabul edilmiştir.
İnternet bankacılığı dolandırıcılığı daha çok; TCK 158/f maddesinde belirtilen “bilişim sistemlerinin, banka ya da kredi kurumlarının aracı olarak kullanılması suretiyle dolandırıcılık” olarak gerçekleşmektedir.
Dolandırıcılık suçu fail için seçimlik hareketli bir suç olduğu gibi; TCK 158/f maddesi kapsamında değerlendirilen internet bankacılığı dolandırıcılığı suçu da fail açısından seçimlik hareketlik bir suç olduğunu söylemek mümkündür.
Esasen akıllı telefon dolandırıcılığında banka sorumlu mu? Veya internet bankacılığı dolandırıcılığında bankanın sorumluluğu, bu seçimlik hareketlere göre değişebilmektedir.
Bilişim avukatı ve ceza avukatı olarak akıllı telefon dolandırıcılığında bankanın sorumluluğu hakkında bilgi vermeden önce TCK 158/f maddesi kapsamında değerlendirilen filer hakkında bilgi vermek gerektiğini düşünmekteyiz.
İnternet Bankacılığında Bankanın Sorumluluğu
Mobil bankacılık ve internet bankacılığı müşterilerine kolaylık sağlama amacı yanında kendilerine ait işlem hacmini de arttırarak gelir elde etme amacı ile kurulmuş sistemlerdir.
Bu nedenle bankalar bu işlemlerin güvenli bir şekilde yerine geçirilmesi için gerekli alt yapıyı hazırlamaları gerekmektedir. Buna aykırı bir işlem halinde internet bankacılığında bankanın sorumluluğundan bahsetmek mümkündür.
Mobil Bankacılık Dolandırıcılığı
Sim kartın kopyalanması, mobil telefona uzaktan erişim veya tuş kombinasyonu (keylogger) ya da ekran kaydediciler (screen logger) gibi bir çok yöntemle kötü niyetli kişilerin mobil bankacılık dolandırıcılığı yapması mümkün olabilmektedir.
Mobil bankacılık kullanıcıların dikkat etmesi gerektiği kadar bankaların da bu konuda gerekli önlemleri almaları gerekmektedir. Akıllı telefon dolandırıcılığında banka sorumlu mu sorusunun cevabı banka ve akıllı telefon kullanıcısının kusur durumuna göre değişmektedir.
Yargıtay ilgili hukuk daireleri akıllı telefon dolandırıcılığında bankanın sorumlu olup olmadığı yönünde değişik kararlar verebilmektedir. Konunun daha anlaşılabilir olması açısından örnek ile açıklanması gerekirse;
Bilgisayar korsanları tarafından bilgisayarı ve kişisel bilgileri ele geçirilen mağdura ait 3 ayrı banka hesabının da şifreleri ele geçirilmiş olup, şifreleri ele geçirilen bankalardan 2’sinin almış olduğu güvenlik önemleri sayesinde herhangi bir ara transferine imkan verilmediği, ancak diğer bankanın güvenlik açığı nedeniyle para transferi yapıldığı anlaşılması üzerinde yüksek mahkeme akıllı telefon dolandırıcılığında bankayı kusurlu bularak istem dışı yapılan havale miktarının mağdura iadesine karar vermiştir.
Akıllı Telefon Dolandırıcılığında Banka Sorumlu Mu?
İnternet bankacılığı dolandırıcılığı, mobil bankacılık dolandırıcılığı ve akıllı telefon dolandırıcılığında sorumlunun tespitinde çoğunlukla konusunda uzman bilirkişi görüşlerine başvurulmaktadır.
Yapılan bilirkişi incelemeleri genellikle internet bankacılığı ve mobil bankacılık kullanıcısının kusurunun bulunup bulunmadığı veya mobil bankacılık dolandırıcılığı yapan kişi ile birlikte hareket edip etmediği yönündeki emareleri incelemektedir.
Yukarıda vermiş olduğumuz bilgilerden de anlaşılacağı üzere akıllı telefon dolandırıcılığında bankanın sorumluluğu dolandırıcılığın mahiyetine göre değişebilmektedir. Bilirkişilerce yapılan inceleme sonucunda dolandırıcılığın gerçekleşmesinde banka tamamen kusurlu bulunabileceği gibi kullanıcı da tamamen kusurlu bulunması mümkündür. Y
Ya da banka veya kullanıcıya yapmış olduğu işlemleri doğrultusunda kusur verilmesi de mümkündür. Örneğin akıllı telefon dolandırıcılığı nedeniyle 10.000 TL zararı olan kullanıcının bilirkişi incelemesi sonrasında %50 kusurlu bulunduğunun tespit edilmesi halinde; İnternet Bankası kullanıcısının bankadan 5.000 TL talep etme hakkı bulunmaktadır.
Dolandırıcıya Gönderilen Para Geri Alınabilir Mi?
Akıllı telefon dolandırıcılığında banka sorumlu mu sorusu kadar dolandırıcıya gönderilen para geri alınabilir mi? Sorusu ile de sıkça karşılaşmaktayız.
Mobil bankacılık dolandırıcılığı ve internet bankacılığı dolandırıcılığına maruz kalan kişiler yapmış olduğu şikayet ile failin tespit edilmesi halinde bu tutarı failden tahsil etmeleri mümkündür.
Ayrıca yukarıda da belirtildiği gibi failin tespit edilememesi halinde kusur durumuna göre dolandırıcılığa konu miktarı bankadan talep etme hakları mevcuttur.
Dolandırıcıları Nereye Şikayet Etmek Gerekir?
Yukarıda belirtmiş olduğumuz internet bankacılığı dolandırıcılığı, mobil bankacılık dolandırıcılığı veya akıllı telefon dolandırıcılığına maruz kalan kişiler öncelikle gerekli güvenlik önlemlerinin alınması için müşterisi olduğu banka ile vakit geçirmeksizin iletişime geçmelidirler.
Bu nedenle tüm bankalar 7/24 müşterilerine hizmet vermektedirler. Bunun akabinde en yakın kolluk kuvveti veya Cumhuriyet Savcılığına müracaat ederek konu hakkındaki şikayetlerini bildirmeleri gerekmektedir.
Akıllı telefon dolandırıcılığı çoğunlukla bilişim suçları alanında değerlendirildiğinden soruşturma aşamasından yargılama aşamasına kadar bilişim avukatından destek alınması oldukça önemlidir.