İlgili kanun maddesinde şu şekilde ifade edilir:

Siyasal veya Askerî Casusluk

Madde 328 – (1) Devletin güvenliği veya iç veya dış siyasal yararları bakımından, niteliği itibarıyla, gizli kalması gereken bilgileri, siyasal veya askerî casusluk maksadıyla temin eden kimseye onbeş yıldan yirmi yıla kadar hapis cezası verilir.

(2) Fiil;

a) Türkiye ile savaş halinde bulunan bir devletin yararına işlenmişse,

b) Savaş sırasında işlenmiş veya Devletin savaş hazırlıklarını veya savaş etkinliğini veya askerî hareketlerini tehlikeye sokmuşsa, Fail, ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası ile cezalandırılır.

Siyasal veya Askerî Casusluk Suçunun Unsurları

Yargıtay’ın tatbikatına göre; TCK’nın 328. maddesi, devletin emniyetine, iç veya dış siyasal faydalarına dair belge muhteviyatındaki malumatların “siyasal veya askerî casusluk” amacıyla elde edilmesini cezalandırmaktadır. Suçun maddi unsuru; suça konu bilgileri, siyasal veya askeri casusluk amacıyla temin etmektir.

TCK’nın 328. maddesinde tanzim edilen suçu, 327. maddedeki suçtan farklı kılan tek özelliğin, devletin emniyetine, iç veya dış siyasal faydalarıyla ilgili belge ya da vesika muhteviyatındaki bilgilerin “siyasal veya askerî casusluk” maksadıyla temin edilmesi olduğu alenen görülmektedir.

“Temin” kelimesi gizli kalması gereken bilgilerin öğrenilmesi için çalışma yapmak ve gayret göstermek, bu konuda çeşitli araçlara başvurmayı ifade eder. Bilgilerin bu yöntemlerle ele geçirilmesi ile suç oluşur. Suç olabilmesi için bu bilgilerin kamuya açık hale getirilmesi gerekmez.

Burada temin etmeden kasıt belgelerin ele geçirilmesinden ziyade belgelerdeki bilgilerin açığa çıkarılmasıdır. İlgili kanun maddesinde temin etmeyi tek unsuru gibi görünse de bu temin etme fiili çeşitli şekillerde de olabilir.

Bilgiyi temin etmek için kullanılan yol-yöntem veya aracın ehemmiyeti bulunmamaktadır. Bilgilerin temin edilmesi şu şekillerde olabilir. Belgenin kendisini ele geçirme, kopyasını alma, belgeyi resimleme veya başka bir alana kayıt etme şeklinde olabilir.

Yargıtay’ın TCK’nın 328. maddesinin gerekçesindeki “siyasal casusluktan maksat, yabancı bir devlet yararına, Türkiye Devletinin veya vatandaşlarının veya Türkiye’de oturmakta, ikâmet etmekte olanların zararına olarak bilgilerin toplanması demektir; kamu sağlığına ilişkin, malî veya milletin maneviyatına ilişkin gizli kalması gereken bütün bilgiler casusluğun kapsamı içindedir. Askerî casusluktan maksat ise, yabancı devlet yararına ve Türkiye Cumhuriyeti Devleti zararına askerî bilgilerin toplanmasıdır.” şeklindeki açıklamalar da yargısal hükümlerle ulaşılan neticenin kanun koyucu tarafından da kabullenildiğini göstermektedir.

Casusluk suçu Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin aleyhine ve zararına ve yabancı devlet lehine ve yararına işlenen bir suçtur. Bu durumda casusluk ilgili bilgi ve belgelerin lehine casusluk yapılan ve bundan fayda sağlayacak devletin resmi kurumlarına verilmek amacıyla yapılması gerekir.

Bu nedenle TCK’nın 328. maddesinde düzenlenen siyasal veya askeri casusluk suçunun oluşabilmesi için;

Casusluk konusu belge ve bilgilerin;

• Gerçek ve doğru olması,
• Suç tarihi itibarıyla gizlilik niteliğini kaybetmemiş olması,
• Devletin güvenliği veya iç veya dış siyasal yararları bakımından, niteliği itibarıyla gizli kalmasının gerekmesi,
• Siyasal veya askeri casusluk maksadıyla temin edilmesi,
• Bir çabanın sonucu olarak temin edilmesi,
• Yabancı bir devlet yararına temin edilmesi,
• Türkiye Cumhuriyeti Devletinin zararına temin edilmesi,
• Lehine casusluk yapılan devlet ile bir anlaşma kapsamında temin edilmesi gereklidir.

Gerekçeye göre madde, Devletin güvenliğine veya iç veya dış siyasal yararlarıyla alakalı belge ya da vesika muhteviyatındaki bilgilerin “siyasal veya askerî casusluk” amacıyla temin edilmesini cezalandırmaktadır.

Siyasal casusluk, yabancı bir devletin faydasına olacak, Türkiye Devleti’nin, vatandaşlarının veya Türkiye’de oturmakta, ikâmet etmekte olanların zararına olacak bilgilerin toplanması demektir.

Toplum sağlığıyla alakalı, ekonomik, mali veya milletin maneviyatına ilişkin gizli tutulması lazım gelen tüm bilgiler casusluğun kapsamı içindedir.

Askerî casusluk ise, yabancı devlet yararına olacak ve Türkiye Cumhuriyeti Devleti’ne zarar verecek askerî bilgilerin toplanmasıdır.

Suçun maddî unsuru, bilgilerin temin edilmesidir. Maddî unsuru oluşturan fiil var olan bilgilerin ele geçirilmesi için çaba ve gayret gösterilmesidir.

Suçun vuku bulması için failde kasıtla birlikte, hususi bir maksadın varlığı aranacaktır. Bilgilerin siyasal veya askerî casusluk amacıyla temini gerekmektedir.

Suça bahis olan bilgilerin, “özellikleri itibarıyla” gizli kalması lazım gelen bilgiler olmalıdır. Vatandaşların haber alma, aydınlanma haklarını saklı tutmak için “bilgilerin nitelikleri itibarıyla” gizli kalmaları zorunluluğuna işaret edilmiştir.

Gizliliği lüzumlu hale getiren konu Devletin güvenliği, iç ve dış siyasal yararlarıdır. Bu durumda bilgilerin, Devletin güvenliği veya iç ve dış siyasal yararları ile yakından ilgili bulunması gerekir. Ve bu bilgilerin ele geçirilmesinin bahsi geçen değerleri tehlikeye sokacak özellikte olması gerekmektedir.

Maddenin ikinci fıkrasının (a) ve (b) bentlerinde suçun nitelikli durumları da gösterilmiştir. Bunlardan birincisi fiilin Türkiye ile savaş hâlinde olan bir devlet faydasına vuku bulmuş yani failde Türkiye ile savaş hâlinde olan bir devlet yararına çalışma yapmak gayesinin olmasıdır.

İkinci nitelikli durumsa, fiilin Devletin savaş tedariklerini, savaş etkinliğini veya askerî manevralarını tehlikeye atmış bulunması veya fiilin savaş esnasında vuku bulmuş olmasıdır.

Siyasal veya Askeri Casusluk Suçunun Şikayet Süresi

Siyasal veya askeri casusluk suçu, şikayete tabi suçlar arasında yer almadığından savcılık tarafından resen soruşturulur, bu suçlarla ilgili herhangi bir şikayet süresi yoktur.

Şikayetten cayma ceza davasının düşmesine neden olmaz. Suç, dava zamanaşımı süresine uymak suretiyle her zaman soruşturulabilir.

Siyasal veya Askeri Casusluk Suçu Zamanaşımı

Siyasal veya askeri casusluk suçu için yapılan yargılamalarda olağan dava zamanaşımı süresi birinci fıkra açısından 20 yıl, ikinci fıkra açısından 25 yıldır. Suç, bu zamanaşımı süresi içerisinde her zaman soruşturulabilir, bu zamanaşımı süresi geçtikten sonra soruşturma yapılamaz.

Görevli Mahkeme

Siyasal veya askeri casusluk suçu nedeniyle yapılan yargılamalar ağır ceza mahkemesi tarafından yerine getirilir.