Sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşama hakkı Anayasamız ile güvence altına alınmıştır. Anayasamızın 56. Maddesi uyarınca herkes sağlık hizmetlerinden yararlanma hakkına sahiptir. Elbette ki devlet memurlarının bu hakkının sadece görevleri nedeniyle kısıtlanması mümkün değildir. Bu sağlık sorunlarından ötürü devlet memurları da kısa veya uzun süreli istirahat izni (rapor) almaları oldukça doğaldır. Peki devlet memuru rapor alınca maaşı kesilir mi? Buna ilişkin gerekli düzenlemeler 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu ile diğer özel yasalarda düzenlenmiştir.
Devlet Memurlarının Hastalık ve Refakat İzinleri
Devlet memuru rapor alınca maaşı kesilir mi? sorusuna büyük ölçüde 657 sayılı yasanın 105 ve 152 maddelerinde cevap verilmiştir. Bu raporlar, süresi, hastalığın niteliği veya refakat izni olup olmadığına göre değişiklik gösterebilir.
Dijital ortamda devlet memurunun hastalık izni veya rapor alması halinde maaşında belirli oranlarda kesinti yapılacağı yönünde gerçeği yansıtmayan bir çok bilgi mevcuttur. Öncelikle belirtmek isteriz ki devlet memurlarının maaşından 657 sayılı yasanın 105. Maddesinde belirtilen hastalık izinleri (Hastalık Raporları) durumunda bir maaş kesintisi yapılmaz. Devlet memurlarının rapor alması halinde gelirlerinde düşüşe neden olan zam ve tazminatlarda belirli oranlarda kesinti yapılmaktadır. Bu durum rapor alan devlet memurunun maaşında kesinti yapıldığı şeklinde yanlış bilgilendirmelere sebebiyet vermektedir.
Devlet Memuru Rapor Alınca Maaşı Kesilir Mi?
Devlet memuru rapor alınca maaşı kesilmez. Kesintiler daha çok zam ve tazminatlar üzerinden yapılar. Memurların hastalık ve refakat izinlerinin düzenlendiği 105. Maddesinde hangi durumlarda, sürelerde ve hastalıklarda rapor alınması halinde aylık ve özlük haklarının korunacağı belirlenmiştir.
Hangi Durumlarda Devlet Memuru Rapor Alınca Maaşı Kesilmez
- Kanser, verem veya akıl hastalıkları gibi uzun süreli tedavi gerektiren durumlarda 18 aya kadar,
- Diğer hastalıklarda 12 aya kadar
- Görevi sırasında veya görevi nedeniyle saldırı veya kazaya uğrayan devlet memurları iyileşinceye kadar
- Yine meslek hastalığına tutulan kamu görevlileri iyileşinceye kadar izinli sayılırlar.
Yukarıda sıralamış olduğumuz durumların uzaması halinde ise devlet memuru hakkında emekli işlemleri uygulanacağından maaşından herhangi bir kesinti söz konusu olmayacaktır.
Görüldüğü gibi yasanın 105. Maddesinde yukarıda sıralamış olduğumuz durumlarda “aylık ve özlük hakları korunarak” denildiğinden bu durumlarda rapor alan devlet memurunun maaşından kesinti yapılmamaktadır.
Devlet Memuru Refakat İzni Alması Halinde Maaşı Kesilir Mi?
657 sayılı yasanın 105. Maddesinde sadece devlet memurunun kendisinin rapor alması halinde uygulanacak prosedürler düzenlenmemiştir. Ayrıca devlet memurunun bakmakla yükümlü olduğu kişilerin hastalıkları durumunda uygulanacak refakat izinleri de düzenlenmiştir. Buna göre;
Devlet memurunun bakmakla yükümlü olduğu ya da ilgilinin refakat etmemesi halinde yakının hayati tehlikeye gireceği anne, baba, eş ve çocuklar ile ağır kaza geçiren kardeşlerinin bulunması ve bu durumun doktor raporu ile belgelendirilmesi halinde yine aylık ve özlük hakları korunarak 3 ay izin verilir. Bu sürenin gerektiğinde 3 ay daha uzatılması mümkündür.
Devlet Memuru Rapor Alınca Kesinti Yapılacak Ödemeler
Daha önce de belirttiğimiz gibi devlet memuru 657 sayılı yasanın 105. Maddesinde sıralanan hallerde rapor alması veya refakat izni kullanması halinde maaşında herhangi bir kesinti yapılmaz. Kesinti yapılacak durumlar daha çok zam ve tazminatlara ilişkindir. Devlet memuru rapor alınca maaşı kesilir mi sorusuna veriler cevaplar daha çok zam ve tazminata yönelik yapılan kesintilerdir.
Aşağıdaki durumların varlığı halinde devlet memurunun rapor alması halinde zam ve tazminatlarında kesinti yapılmaktadır.
Memur Kaç Gün Rapor Alırsa Maaşı Kesilir?
Kural olarak 657 sayılı yasa kapsamında görev yapan devlet memurlarının 7 gün ve daha az süre ile rapor alması, maaşı, zam ve tazminatlarından bir kesinti gerektirmez. Buna karşın devlet memurunun almış olduğu rapor süresi 7 günü aşması halinde hak etmiş olduğu zam ve tazminatlarından %25 oranında kesinti yapılır.
Memur 1 Ay İçinde Kaç Gün Rapor Alabilir?
Devlet memurunun 1 ay içerisinde alabileceği raporlar konusunda bir süre öngörülmemiştir. Buna karşın bir takvim yılı içerisinde 40 günü aşan diğer raporların heyet raporu şeklinde düzenlenmesi gerektiği zorunluluğu vardır.
Bunun dışında devlet memuru hakkında tek seferde 10 günden fazla düzenlenecek raporlarda, bu raporların heyet raporu şeklinde düzenlenmesi zorunluluğu da vardır.
Raporluyken Tam Maaş Alınır Mı?
Devlet memuru rapor alınca maaşı kesilir mi? Konusu ile raporluyken tam maaş alınır mı? Konusu farklıdır. Şöyle ki raporluyken tam maaş alınır mı? Gibi sorular daha çok devlet memuru olmayan diğer ifade ile özel sektörde geçerli olan bir sorudur. Yukarıda da belirttiğimiz gibi 657 sayılı devlet memurlarının rapor alması halinde zam ve tazminatlar haricinde 7 günü aşmayan raporlarda herhangi bir hak kaybına uğramazlar. Ancak özel sektörde çalışan rapor alması halinde hastalığın yatarak veya ayakta tedavi şeklinde olması durumuna göre maaşından 1/2 ve 1/3 oranında kesinti yapılır.
Sağlık hizmetlerinden herkesin eşit bir şekilde yararlanmaması Anayasamız ile bağdaşmaz. Bu nedenle özel sektörde yapılan maaş kesintisi ile devlet memurlarının raporlu olduğu sürelere ilişkin maaş kesintisi yapılmaması eşitlik ilkesine aykırıdır. Bu nedenle kanun koyucu bu eşitliği sağlamak amacı ile özel sektörde çalışanın rapor alması durumunda maaşından yapılan kesinti oranında “rapor parası” adı altında ödeme yapılması uygulamasını getirmiştir.
Memur Raporluyken Şehir Dışına Çıkabilir Mi?
Devlet memurunun almış olduğu sağlık raporunda yatarak istirahat etmesi gerektiği ya da bu hastalığa bağlı olarak seyahat etmesinde engel hali bulunduğu yönünde bir ibare yer almaması durumunda devlet memurunun raporluyken şehir dışına çıkmasını engelleyecek bir düzenleme yer almamaktadır. Birçok hastalık raporlarında bu yönde bir kısıtlamanın yer almadığını düşündüğümüzde memurun raporluyken şehir dışına çıkmasının mümkün olduğunu söyleyebiliriz.
Öğretmen Rapor Alınca Maaşı Kesilir Mi?
Öğretmen rapor alınca maaşı kesilir mi konusunda tam olarak bir bilgi vermek için öncelikle öğretmenin hangi statüde çalıştığının bilinmesi gerekir. Kamu kurumlarında devlet memuru statüsünde olması halinde ek ders ücretleri haricinde maaşından bir kesinti yapılmaz. Buna karşın özel sektörde öğretmenlik yapan kişilerin maaşından yapılan kesinti tekrar “rapor parası” adı altında hesabına ilerleyen günlerde yatırılmaktadır.
Kadrolu Memur Rapor Parası Alır Mı?
Rapor parası uygulaması sadece özel sektörde çalışan ve devlet memuru olmayan kişiler için uygulandığını belirtmiştik. Kadrolu memurun sağlık izni yani raporlu olması nedeniyle maaş ve özlük hakları korunduğundan zam ve tazminatlar haricinde bir hak kaybına uğramaz. Dolayısıyla kamu kurumunda 657 sayılı devlet memurları kanuna tabi olarak görev yapan kişiler rapor parası almazlar.
Memur Heyet Raporu Alınca Maaşı Kesilir Mi?
Heyet raporları daha çok uzun süreli tedavi ve hastalıklarda verilen raporlardır. Bu tür uzun sağlık raporlarında daha devlet memurunun zam ve tazminatları hariç maaşından bir kesinti yapılmaz. Yasanın 105. Maddesinde de belirtildiği gibi memurun bu süreler içerisinde iyileşmemesi ya da iyileşmesi mümkün olmayan bir hastalığa tutulması halinde dahi özlük hakları korunarak kamu görevlisi hakkında emeklilik işlemleri uygulanır.
Devlet Memuru En Fazla Kaç Gün Heyet Raporu Alabilir?
Uzun süreli tedavi ve hastalıklarda ilgili hakkında heyet raporu düzenlenir. Devlet memurunun tutulmuş olduğu ve uzun süreli hastalıklarda uygulanacak sağlık raporlarına ilişkin düzenlemeler 657 sayılı yasa ile “Devlet Memurlarına Verilecek Hastalık Raporları İle Hastalık ve Refakat İznine ilişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik” ile yapılmıştır. Buna göre;
- Akıl hastalığı, kanser, verem v.b gibi uzun süreli hastalıklarda 18 aya kadar
- Diğer hastalıklarda 12 aya kadar
Heyet raporu verilebilir. Bu süreler zarfından devlet memurunun hastalığının devam etmesi halinde yine aynı sürelerde bir kez uzatılması mümkündür. Buna rağmen iyileşmeyen devlet memuru hakkında ise malulen emeklilik işlemleri uygulanır.
Devlet Memuru Rapor Aldığında Hangi Ödemeleri Kesilir?
Devlet memuru rapor alındığında gelirinde eksilmeye neden olacak ödemeler “zam ve tazminatlar” olarak adlandırılır. Her kurumda kısman farklılık gösterse de genel olarak zam ve tazminat olarak kabul edilen ödemeler ise genel hatları ile aşağıdaki gibidir.
- Döner sermaye ödemeleri
- Mesai ücretleri
- Performansa dayalı diğer ödemeler
Devlet Memuru Rapor Alınca Maaşı Kesilir Mi?
Devlet memuru rapor alınca maaşı kesilir mi? Ve buna ilişkin merak edilen diğer konularda yukarıda vermiş olduğumuz cevaplardan da anlaşılacağı üzere, 657 sayılı yasa kapsamında görev yapar kişilerin rapor almaları halinde maaşlarından bir kesinti yapılmaz.
Kısa süreli raporlar (1 – 10 gün) veya daha uzun süreli raporlar (Heyet raporu) fark etmeksizin devlet memurunun maaşından bir kesinti yapılmaz. Devlet memurunun raporlu olmasından dolayı kesinti yapılan ödemeleri “zam ve tazminatlarıdır.”
